«مهاجرت» توازن توانمندی های توسعه ای را دگرگون می سازد

در یک پژوهش مطرح شد؛

«مهاجرت» توازن توانمندی های توسعه ای را دگرگون می سازد

این پژوهش توضیح می دهد که عامل مهمی که نقش مهاجرت را در پیوند با وضعیت توسعه تحلیل می کند، «آموزش» است و مهاجرت سرمایە انسانی یا جمعیت در سن فعال و ماهر و متخصص از یک منطقه به منطقه دیگر، می تواند توازن توانمندی های توسعه ای را دگرگون سازد.

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری غرب نیوز، بافتار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی هر جامعه ای، بستر ویژ ه ای برای فعالیت های علمی جامعه شناختی فراهم می سازد و این بافتار در سبک و رویکرد حاکم بر کار جامعه شناس و ماهیت فعالیت های جامعه شناختی بازتاب می یابد.

اصغر میرفردی (دانشیار جامعه شناسی دانشگاه شیراز) در مقاله ای با عنوان «مروری بر مطالعات جامعه شناختی در زمینه آموزش، مهاجرت و
تحولات توسعه ای در ایران» به این موضوع اشاره می کند که کارل مانهایم (Karl Mannheim) معتقد است نظریه ها و فعالیت های جامعه شناختی از نظر شناخت شناسی، بازتاب زمانه و زمینە کنش گران این حوزه تخصصی است.

* سیر شکل گیری و فعالیت های رشته جامعه شناسی در ایران

این پژوهشگر می نویسد: رشته «جامعه شناسی» در ایران، همزمان با تاسیس دانشگاه تهران در سال 1313 خورشیدی مورد توجه قرار گرفت و با پیش گامی زنده یاد، غلام حسین صدیقی، مانند یک رشتە تخصصی بنیان نهاده شد.

او در ادامه می دهد که سیر شکل گیری و فعالیت های رشته جامعه شناسی در ایران را می توان در چند دوره گوناگون دسته بندی کرد:

  1.  دوره پایه گذاری رشتۀ جامعه شناسی: از زمان تاسیس دانشگاه تهران در سال 1313 تا تاسیس موسسۀ تحقیقات و مطالعات اجتماعی دانشگاه تهران در سال 1337 خورشیدی را می توان جزء این دوره دانست.
  2. دوره تثبیت و گسترش: این دوره از تاسیس موسسه تحقیقات و مطالعات اجتماعی دانشگاه تهران تا زمان انقلاب سال 57 را دربرمی گیرد.
  3.  دوره آموزش محور و تغییرات ساختاری: این دوره که از57 تا میانه دهه 1370 را در برمی گیرد، به پیروی از تغییرات انقلابی و برنامه انقلاب فرهنگی پس از انقلاب، با تغییر در نیروی انسانی، محتوای آموزشی و فعالیت های آموزشی و پژوهشی همراه بود. فعالیت های این دوره بیشتر آموزشی بود و از میزان فعالیت های پژوهشی سال های پیش از انقلاب، تا انداز ه ای کاسته شد.
  4.  دوره تشکل یابی دوباره و آموزش-پژوهش محوری: این دوره از میانه دهه 1370 تاکنون را در برمی گیرد و تفاوت هایی را در دولت های چهارگانه به خود دیده است، گاه فعالیت های جامعه-شناختی مورد اقبال واقع شده و گاه نیز با محدودیت ها و موانعی روبه رو بوده اند. رشته ها و گرایش های علوم اجتماعی و تحصیلات تکمیلی در این دوره گسترش یافتند.

    مهاجرت سرمایه انسانی به خارج از کشور، نقش تعیین کنند ه ای در وضعیت توسعه ای کشور های جهان سومی دارد

میرفردی توضیح می دهد که با گسترش واحد های دانشگاهی همچون دانشگاه آزاد، دانشگاه پیام نور و دانشگاه علمی کاربردی، رشته های علوم اجتماعی نیز گسترش یافتند؛ اما چنین گسترشی در همۀ دانشگاه ها و مناطق کشور، کیفیت مطلوب و مورد انتظار را به همراه نداشته است.

* تعریف مهاجرت از منظر جامعه شناسی

او در ادامه به این موضوع اشاره می کند که به زبانی ساده جابجایی محل زندگی فرد از یک منطقه به منطقه و یا سرزمین دیگر را مهاجرت می گویند. در تعریفی دیگر، بر پایە دانشنامە جمعیت شناسی مهاجرت، تغییر مکان افراد، یا گروه هایی از افراد، که با تغییر دایمی یا نیمه دایمی محل سکونت خود همراه است.

مهاجرت و تحولات توسعه ای

این نویسنده معتقد است که عامل مهمی که نقش مهاجرت را در پیوند با وضعیت توسعه تحلیل می کند، آموزش است. مهاجرت سرمایە انسانی یا جمعیت در سن فعال و ماهر و متخصص از یک منطقه به منطقه دیگر، می تواند توازن توانمندی های توسعه ای را دگرگون سازد.

* رابطه مهاجرت و توسعه جامعه

در این مقاله آمده است که مهاجرت سرمایه انسانی به خارج از کشور، نقش تعیین کنند ه ای در وضعیت توسعه ای کشور های جهان سومی دارد. رسالت جامعه شناسی و جامعه شناسان در این فراگرد، مهم است و میزان توجه آنها به مهاجرت و زمینه ها و پیامد های آن، نقش مهمی در پویایی و توسعه جامعه دارد.
در ادامه می نویسد  با توجه به فعالیت 90 سالۀ جامعه شناسی در ایران، این نوشتار در پی مرور مطالعات مهاجرت در ایران است و به این پرسش پاسخ دهد که جامعه شناسی ایران چه فعالیت هایی در زمینه مهاجرت، آموزش و توسعه داشته است؟

مهاجرت فزاینده موجب خالی شدن مناطق مهاجرفرست از سرمایه و نیروی انسانی فعال می شود و منجر به بازتولید عقب ماندگی در این مناطق شده است

* مطالعات مهاجرت و جامعه شناسی در ایران

به زعم میرفردی جامعه شناسی در ایران متناسب با تحولات اقتصادی و اجتماعی، تحولات چندگانه ای را به خود دیده است. در پی تغییرات در سبک و میزان مهاجرت در ایران، مطالعات علوم اجتماعی به ویژه جامعه شناختی در زمینه مهاجرت نیز دچار تحولات مرتبط با تغییر سبک مهاجرتی شدند.

مطالعات مهاجرت در ایران نشان داد که مهاجرت فزاینده موجب خالی شدن مناطق مهاجرفرست از سرمایه و نیروی انسانی فعال می شود و منجر به بازتولید عقب ماندگی در این مناطق شده است.

* تاثیرات مهاجرت سرمایه های انسانی به خارج از کشور

به گفته این پژوهشگر افراد جوان، تحصیلات و مهارت بیشترین سهم از مهاجران به شهر های بزرگ را دارند. مهاجرت این دسته از افراد موجب توسعۀ نابرابر مناطق کشور و بازتولید توسعه نیافتگی مناطق کم برخوردار می شود.

بدین ترتیب نتایج این پژوهش نشان می دهد که مهاجرت سرمایه های انسانی به خارج از کشور، گردانە بازتولید عقب ماندگی کشور را ایجاد می کند و با وجود گسترش آموزش تخصصی دانشگاهی و غیردانشگاهی در کشور، وضعیت نابسامان اشتغال در کشور، زمینۀ مهاجرت سرمایه های انسانی را فراهم می سازد.

او در انتها می نویسد مطالعات یک دهه اخیر نشانگر افزایش میل به مهاجرت به خارج از کشور است و میزان مهاجرت سرمایه های انسانی توانمند به خارج از کشور گسترش یافته است.

 

آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "«مهاجرت» توازن توانمندی های توسعه ای را دگرگون می سازد" هستید؟ با کلیک بر روی بین الملل، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "«مهاجرت» توازن توانمندی های توسعه ای را دگرگون می سازد"، کلیک کنید.