ارث زن دوم در صورت فوت زن اول

سهم الارث زن دوم در شرایطی که زن اول (همسر قبلی متوفی) قبل از شوهر فوت کرده باشد، مطابق با قوانین ارث ایران، همانند سهم یک همسر تنها محاسبه می شود و ماده ۹۴۲ قانون مدنی در این خصوص اعمال نمی شود. در این حالت، زن دوم به تنهایی یک چهارم یا یک هشتم ماترک را به ارث می برد.

مسئله ارث و تقسیم آن پس از فوت یک فرد، همواره از پیچیده ترین و حساس ترین مسائل حقوقی و خانوادگی بوده است. این پیچیدگی زمانی دوچندان می شود که پای روابط زناشویی متعدد و شرایط خاص فوت به میان آید. یکی از سناریوهای رایج که ابهامات زیادی را در ذهن بازماندگان ایجاد می کند، وضعیت ارث زن دوم در حالتی است که همسر اول متوفی، پیش از خود شوهر فوت کرده باشد. در چنین شرایطی، بسیاری گمان می کنند که احکام مربوط به تعدد زوجات، به طور کامل و بدون قید و شرط، بر سهم الارث زن دوم تأثیر می گذارد، در حالی که این تصور همیشه صحیح نیست. فهم دقیق مقررات قانونی مربوط به ارث، به ویژه در این موارد خاص، برای هر دو گروه ذینفعان (زوجه و سایر وراث) و حتی وکلای متخصص، از اهمیت بالایی برخوردار است.

این مقاله با هدف تبیین جامع و دقیق این موضوع، به بررسی شرایط توارث زوجین، سهم الارث عمومی زوجه در قانون مدنی و به خصوص، تحلیل حقوقی تأثیر فوت زن اول بر سهم الارث زن دوم می پردازد. همچنین، نحوه محاسبه دقیق سهم الارث زن دوم در این سناریو، سایر حقوق مالی او پس از فوت شوهر و مراحل قانونی مطالبه سهم الارث تشریح خواهد شد تا خوانندگان، اطلاعاتی مستند و کاربردی برای پیگیری حقوق قانونی خود به دست آورند.

مفهوم ارث و شرایط توارث زوجین در قانون مدنی

ارث در نظام حقوقی ایران، به اموال و دارایی هایی گفته می شود که پس از فوت یک شخص (متوفی)، بر اساس قوانین و مقررات خاص، به بازماندگان او منتقل می شود. این انتقال بر پایه یکی از دو نوع قرابت «نسبی» (رابطه خونی) یا «سببی» (رابطه ناشی از ازدواج) صورت می گیرد. قرابت سببی که در این مقاله موضوع بحث ماست، به رابطه زوجیت دائمی میان زن و مرد اشاره دارد که به موجب آن، زن از شوهر و شوهر از زن ارث می برد.

قرابت سببی و شرایط اساسی توارث

مطابق ماده ۸۶۴ قانون مدنی، یکی از دلایل اصلی ارث بری، رابطه زوجیت است، به شرط آنکه هر یک از زوجین در زمان فوت دیگری زنده باشند. این شرط حیاتی بودن، از مهم ترین ارکان توارث است. علاوه بر این، ماده ۹۴۰ قانون مدنی تأکید می کند که توارث میان زوجین تنها در صورتی محقق می شود که رابطه زوجیت، «دائم» باشد. به این معنی که در عقد موقت (صیغه)، زن و مرد به طور معمول از یکدیگر ارث نمی برند، مگر اینکه به طور خاص و در قالب وصیت، بخشی از اموال خود را برای دیگری تعیین کرده باشند.

بنابراین، برای اینکه یک زن (چه همسر اول و چه همسر دوم) بتواند از شوهر خود ارث ببرد، سه شرط اساسی باید محقق شود:

1. وجود عقد نکاح دائم بین زن و شوهر.
2. حیات زن در زمان فوت شوهر (یعنی زن باید از شوهر خود بیشتر عمر کرده باشد).
3. عدم وجود موانع ارث (مانند قتل عمد مورث توسط وارث، کفر، یا لعان که در موارد خاصی مانع توارث می شوند).

این شرایط بنیادین، چارچوب اصلی را برای ورود به بحث سهم الارث زن دوم در سناریوهای مختلف فراهم می آورد. فهم دقیق این پایه ها، از هرگونه ابهام در مراحل بعدی جلوگیری خواهد کرد و راهگشای بسیاری از مسائل حقوقی مرتبط با ارث است.

سهم الارث عمومی زوجه در قانون مدنی

قانون مدنی ایران، سهم مشخصی را برای زوجه (همسر دائمی) از ماترک شوهر تعیین کرده است که این سهم بر اساس وجود یا عدم وجود فرزند برای متوفی، متفاوت خواهد بود. درک این اصول کلی، برای فهم تأثیر فوت زن اول بر سهم زن دوم ضروری است.

تعیین سهم بر اساس وجود فرزند متوفی

قانونگذار دو حالت اصلی را برای سهم الارث زوجه در نظر گرفته است:

• در صورت وجود فرزند برای متوفی: اگر متوفی (شوهر) دارای فرزند باشد، سهم الارث زوجه یک هشتم (۱/۸) از کل ماترک خواهد بود. منظور از فرزند، فرزندان متوفی است، فارغ از اینکه این فرزندان از کدام همسر (اول، دوم، یا حتی ازدواج های قبلی) متولد شده باشند. حضور حداقل یک فرزند (چه پسر و چه دختر) در زمان فوت پدر، سهم زوجه را به یک هشتم تقلیل می دهد.
• در صورت عدم وجود فرزند برای متوفی: اگر متوفی هیچ فرزندی در زمان فوت نداشته باشد، سهم الارث زوجه به یک چهارم (۱/۴) از کل ماترک افزایش می یابد. در این حالت، عدم وجود فرزند، سهم بیشتری از اموال را برای همسر تضمین می کند.

اموال قابل ارث بری برای زوجه

نکته مهم دیگر، نوع اموالی است که زوجه از آن ارث می برد. پیش از اصلاحات قانونی، زن تنها از اموال منقول و اعیان (بنا و ساختمان) ارث می برد و از عرصه (زمین) محروم بود. اما با اصلاح ماده ۹۴۶ قانون مدنی، این وضعیت تغییر کرده است. مطابق این ماده، زن:

• در صورت وجود فرزند: یک هشتم از عین اموال منقول و یک هشتم از قیمت اموال غیرمنقول (شامل عرصه و اعیان) را ارث می برد.
• در صورت عدم وجود فرزند: یک چهارم از عین اموال منقول و یک چهارم از قیمت اموال غیرمنقول (شامل عرصه و اعیان) را ارث می برد.

این اصلاحیه، حق ارث بری زوجه را از املاک و مستغلات متوفی، به صورت جامع تری تضمین می کند. لازم به ذکر است که پرداخت سهم زوجه از اموال غیرمنقول به صورت قیمت است، به این معنی که سهم او از زمین یا ساختمان به صورت نقدی پرداخت می شود، مگر اینکه سایر وراث توافق بر چیز دیگری داشته باشند.

تحلیل حقوقی: تأثیر فوت زن اول بر سهم الارث زن دوم

یکی از مهم ترین نقاط ابهام و اشتباه در میان عموم، درک نادرست از وضعیت ارث زن دوم در صورت فوت زن اول است. بسیاری گمان می کنند که در این حالت نیز ماده ۹۴۲ قانون مدنی که به تقسیم سهم الارث میان زوجات متعدد می پردازد، اعمال می شود. اما واقعیت حقوقی چیز دیگری است که ریشه در اصول بنیادین ارث دارد.

نقطه کلیدی و تمایز: اصل «حیات در زمان فوت»

همانطور که پیشتر اشاره شد، یکی از شروط اصلی توارث، «حیات وارث در زمان فوت مورث» است. این اصل، سنگ بنای تمامی مسائل ارثی است. در سناریوی مورد بحث ما، یعنی زمانی که زن اول (همسر قبلی متوفی) قبل از فوت شوهر خود از دنیا رفته باشد، او در زمان فوت شوهرش، دیگر در قید حیات نیست. بنابراین، از دیدگاه قانون، زن اول دیگر وارث شوهر محسوب نمی شود و نمی تواند سهمی از ترکه او ببرد.

نتیجه مستقیم این اصل این است که در لحظه فوت شوهر، تنها زن دوم (و احیاناً هر همسر دائمی دیگری که در قید حیات باشد) به عنوان «زوجه» در دایره وراث قرار می گیرد. به عبارت دیگر، زن دوم در این شرایط، به تنهایی، یگانه همسر متوفی در زمان فوت او محسوب می شود.

توضیح ماده ۹۴۲ قانون مدنی و عدم شمول آن

ماده ۹۴۲ قانون مدنی بیان می دارد: در صورت تعدد زوجات، ربع یا ثمن ترکه که تعلق به زوجه دارد، بین همه آنان بالسویه تقسیم می شود.
این ماده به وضوح بر «تعدد زوجات» اشاره دارد و منظور از آن، وضعیتی است که چندین زوجه در زمان فوت مرد، زنده باشند و همزمان واجد شرایط ارث بری شناخته شوند. اگر زن اول پیش از شوهر فوت کرده باشد، در زمان فوت مرد، دیگر «تعدد زوجات» به معنای وجود چند همسر زنده برای او محقق نیست. تنها یک همسر (زن دوم) در قید حیات است و او به عنوان «تنها زوجه» متوفی ارث می برد.

بنابراین، این یک نکته کلیدی است که ماده ۹۴۲ قانون مدنی در این سناریو (فوت زن اول پیش از شوهر)، کاربردی ندارد. سهم الارث زن دوم، دقیقاً مانند حالتی محاسبه می شود که شوهر او، تنها یک همسر دائمی (یعنی همین زن دوم) داشته است. این امر، ابهامات زیادی را برطرف کرده و نشان می دهد که تأثیر فوت زن اول بر میزان ارث زن دوم، نه کاهش سهم به دلیل تقسیم آن، بلکه تضمین دریافت سهم کامل یک زوجه است.

زمانی که زن اول پیش از شوهر فوت می کند، او از دایره وراث خارج می شود. در این حالت، زن دوم به تنهایی و بدون تقسیم سهم، یک چهارم یا یک هشتم ماترک را به ارث می برد، گویی که تنها همسر متوفی بوده است.

نحوه محاسبه دقیق سهم الارث زن دوم (در صورت فوت زن اول)

با توجه به تحلیل حقوقی ارائه شده و این نکته که در صورت فوت زن اول قبل از شوهر، زن دوم به تنهایی و به عنوان یگانه زوجه در زمان فوت شوهر ارث می برد، نحوه محاسبه سهم الارث او ساده تر و مطابق با قواعد عمومی ارث زوجه خواهد بود. میزان سهم او تنها به وجود یا عدم وجود فرزند برای متوفی بستگی دارد.

۴.۱. حالت اول: متوفی فرزند دارد (اعم از فرزندان زن اول، زن دوم، یا ازدواج های قبلی)

در این حالت، اگر متوفی (شوهر) در زمان فوت خود، دارای فرزند باشد، چه این فرزند از ازدواج با زن اول، چه از ازدواج با زن دوم، یا از هر ازدواج دائم دیگری باشد، سهم الارث زن دوم، یک هشتم (۱/۸) از کل ماترک خواهد بود. اهمیت دارد که بدانیم وجود فرزندان زن اول، حتی پس از فوت مادرشان، در تعیین سهم ۱/۸ یا ۱/۴ بودن سهم زن دوم، همچنان مؤثر است. این فرزندان، فرزندان متوفی محسوب می شوند و رابطه نسبی آن ها با پدر به قوت خود باقی است.

نحوه محاسبه:
فرض کنید کل دارایی متوفی (ماترک) پس از کسر دیون و وصایا، ۸۰۰ میلیون تومان باشد و او دارای فرزند است (برای مثال، از ازدواج با زن اول که قبلاً فوت کرده).
سهم زن دوم = ۱/۸ × ۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان.

این سهم ۱/۸ از اموال منقول (مانند پول نقد، خودرو، سهام، لوازم منزل) به صورت عین و از اموال غیرمنقول (مانند زمین، خانه، مغازه) به صورت قیمت به او تعلق می گیرد. اگر ورثه بر سر فروش ملک توافق کنند، زن دوم سهم خود را از قیمت فروش دریافت خواهد کرد. در غیر این صورت، می تواند دادخواست فروش سهم الارث خود را به دادگاه ارائه دهد.

۴.۲. حالت دوم: متوفی فرزند ندارد (نه از زن اول، نه از زن دوم، نه از ازدواج های قبلی)

چنانچه متوفی در زمان فوت، هیچ فرزندی از هیچ یک از همسران خود یا ازدواج های پیشین نداشته باشد، سهم الارث زن دوم، یک چهارم (۱/۴) از کل ماترک خواهد بود. این بالاترین سهمی است که یک زوجه می تواند از ماترک شوهر خود دریافت کند.

نحوه محاسبه:
فرض کنید کل دارایی متوفی (ماترک) پس از کسر دیون و وصایا، ۸۰۰ میلیون تومان باشد و او هیچ فرزندی ندارد.
سهم زن دوم = ۱/۴ × ۸۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۲۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان.

در این حالت نیز، سهم ۱/۴ از اموال منقول به صورت عین و از اموال غیرمنقول (عرصه و اعیان) به صورت قیمت به زن دوم تعلق می گیرد. تمامی مراحل اجرایی و قضایی برای مطالبه این سهم نیز مشابه حالت قبل خواهد بود.

توضیح تکمیلی: نقش فرزندان زن اول در تعیین سهم

اهمیت دارد که این نکته را بار دیگر یادآوری کنیم: حتی اگر زن اول پیش از شوهر فوت کرده باشد، اما از او فرزندانی برجای مانده باشد که در زمان فوت پدرشان زنده هستند، حضور این فرزندان در تعیین سهم زن دوم، مؤثر است. به این معنا که این فرزندان، فرزندان متوفی محسوب می شوند و اگر حداقل یک نفر از آن ها زنده باشد، سهم زن دوم را به یک هشتم (۱/۸) تقلیل می دهند. تنها در صورتی که متوفی هیچ فرزندی از هیچ ازدواجی نداشته باشد، سهم زن دوم یک چهارم (۱/۴) خواهد بود.

بنابراین، سهم الارث زن دوم در صورت فوت زن اول در نهایت به یک عامل کلیدی بستگی دارد: آیا شوهر (متوفی) از هر ازدواجی، فرزندی در قید حیات دارد یا خیر؟

سایر حقوق مالی زن دوم پس از فوت شوهر (علاوه بر ارث)

علاوه بر سهم الارث قانونی که زن دوم از ماترک شوهر خود می برد، او حقوق مالی دیگری نیز دارد که بر اساس قوانین مدنی و خانواده، پس از فوت شوهر قابل مطالبه هستند. این حقوق، مستقل از سهم الارث بوده و در برخی موارد حتی دارای اولویت در پرداخت از ترکه متوفی هستند.

مهریه

مهریه یکی از مهم ترین حقوق مالی زن است که به محض جاری شدن عقد نکاح، بر ذمه مرد قرار می گیرد. این حق، حتی پس از فوت شوهر نیز پابرجاست و زن می تواند تمام مهریه خود را از ماترک متوفی مطالبه کند. نکته حائز اهمیت این است که مهریه، اولویت وصول بر سهم الارث دارد. به این معنا که پیش از تقسیم هرگونه ارث میان وراث، ابتدا باید مهریه زن از کل اموال متوفی پرداخت شود و پس از آن، باقی مانده اموال (ماترک خالص) بین سایر وراث تقسیم می گردد. زن دوم، مانند هر همسر دائمی دیگر، از این حق برخوردار است و فوت زن اول تأثیری بر حق مطالبه مهریه او ندارد.

نفقه معوقه

نفقه، حقی است که بر عهده مرد است تا مایحتاج زندگی همسر خود را فراهم آورد. در صورتی که شوهر در زمان حیات خود، نفقه همسرش را پرداخت نکرده باشد، زن می تواند نفقه معوقه خود را از ماترک متوفی مطالبه کند. این مطالبه نیز، مانند مهریه، از جمله دیون ممتازه محسوب می شود و باید پیش از تقسیم ارث از دارایی های متوفی پرداخت گردد. برای مطالبه نفقه معوقه، زن باید بتواند عدم پرداخت نفقه را اثبات کند که معمولاً از طریق شهادت شهود یا سایر مستندات صورت می گیرد.

اجرت المثل ایام زندگی مشترک

اجرت المثل، به معنای دستمزد کارهایی است که زن در طول زندگی مشترک، خارج از وظایف شرعی و قانونی همسری، انجام داده است و در صورت اذن یا دستور شوهر و با قصد عدم تبرع (یعنی بدون قصد رایگان انجام دادن کار) صورت گرفته باشد. اگر این شرایط محقق شده باشد، زن می تواند اجرت المثل ایام زندگی مشترک خود را نیز پس از فوت شوهر، از ماترک او مطالبه کند. محاسبه اجرت المثل بر اساس نوع و میزان کارهای انجام شده و عرف جامعه توسط کارشناس دادگستری تعیین می شود و برای مطالبه آن نیز نیاز به اقامه دعوا در دادگاه است.

حق سکونت موقت

در برخی شرایط خاص، زن دوم ممکن است پس از فوت شوهر، حق سکونت موقت در منزل مشترک را نیز داشته باشد. این حق معمولاً تا زمانی که مهریه او به طور کامل پرداخت نشده است یا در صورت عدم وجود سرپناه، به تشخیص و دستور دادگاه، می تواند برقرار شود. هدف از این حق، جلوگیری از بی خانمانی و ایجاد فرصت برای زن جهت تأمین مسکن مناسب است. این موضوع به خصوص زمانی اهمیت می یابد که زن از شوهر خود صاحب فرزند باشد.

این حقوق مالی، به همراه سهم الارث، مجموعه حقوقی را تشکیل می دهند که زن دوم پس از فوت شوهر و در صورت فوت زن اول، می تواند آن ها را مطالبه کند. پیگیری تمامی این حقوق نیازمند آگاهی کامل از قوانین و مراحل قانونی است و مشاوره با وکیل متخصص در امور ارث و خانواده توصیه می شود.

مراحل قانونی مطالبه سهم الارث توسط زن دوم

برای انحصار وراثت زن دوم و مطالبه سهم الارث قانونی خود پس از فوت شوهر، زن دوم باید مراحل قانونی مشخصی را طی کند. این مراحل شامل اقدامات اداری و قضایی می شود که هر یک دارای جزئیات خاص خود هستند.

۱. درخواست گواهی انحصار وراثت

اولین گام پس از فوت متوفی، اخذ گواهی انحصار وراثت است. این گواهی سندی رسمی است که تعداد وراث قانونی متوفی و سهم الارث هر یک از آن ها را مشخص می کند. برای این منظور، زن دوم (یا هر یک از وراث دیگر) باید با در دست داشتن مدارکی مانند شناسنامه متوفی، عقدنامه دائم، شناسنامه وراث، گواهی فوت، و استشهادیه شهود به شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی مراجعه و درخواست صدور گواهی انحصار وراثت را ارائه دهد. تأکید بر ذکر زن دوم به عنوان تنها زوجه در قید حیات در فرم درخواست و در طول مراحل دادرسی بسیار حائز اهمیت است، زیرا این امر مستقیماً بر سهم الارث او تأثیر می گذارد و مانع از اعمال نادرست ماده ۹۴۲ قانون مدنی می شود.

۲. شناسایی و ارزیابی ماترک

پس از اخذ گواهی انحصار وراثت، گام بعدی شناسایی و ارزیابی دقیق تمامی اموال و دارایی های متوفی (ماترک) است. این دارایی ها شامل اموال منقول (نظیر حساب های بانکی، خودرو، سهام، اشیای قیمتی) و اموال غیرمنقول (همچون خانه، زمین، باغ و مغازه) می شود. برای ارزیابی اموال، به ویژه املاک و مستغلات، ممکن است نیاز به نظر کارشناس رسمی دادگستری باشد. این مرحله برای تعیین دقیق میزان کل ترکه و سپس محاسبه سهم الارث هر وارث ضروری است.

۳. تقسیم ترکه و امکان توافق بین وراث

پس از شناسایی و ارزیابی ماترک، نوبت به تقسیم ترکه می رسد. وراث می توانند به صورت توافقی و با رضایت همه طرف ها، نسبت به تقسیم اموال اقدام کنند. در این مرحله، زن دوم نیز سهم الارث خود (یک هشتم یا یک چهارم) را مطابق با توافق دریافت می کند. توافق نامه تقسیم ترکه، در صورت تنظیم صحیح و قانونی، به عنوان یک سند معتبر قابل اجرا خواهد بود و می تواند از بروز اختلافات آتی جلوگیری کند. این توافق می تواند شامل تقسیم عینی اموال، فروش اموال و تقسیم نقدی سهم، یا هر ترکیب دیگری باشد.

۴. دادخواست فروش سهم الارث (در صورت عدم توافق)

اگر وراث بر سر نحوه تقسیم ترکه به توافق نرسند، یا اگر سایر وراث از پرداخت سهم الارث زن دوم امتناع ورزند، زن دوم می تواند با مراجعه به دادگاه حقوقی، دادخواست فروش سهم الارث خود را ارائه دهد. دادگاه پس از بررسی مدارک و احراز حقانیت زن دوم، دستور فروش اموال مشاع (اموالی که قابل تقسیم نیستند و بین وراث مشترک است) را صادر می کند و پس از فروش، سهم نقدی زن دوم به او پرداخت خواهد شد. این اقدام قانونی، حق زن را از تضییع حفظ می کند.

۵. دادخواست تأمین خواسته

یکی از نگرانی های رایج در دعاوی ارث، خطر انتقال یا پنهان سازی اموال متوفی توسط برخی از وراث برای محروم کردن دیگران از حقوقشان است. برای جلوگیری از این اتفاق، زن دوم می تواند همزمان یا پیش از دادخواست تقسیم یا فروش ترکه، دادخواست تأمین خواسته را به دادگاه ارائه دهد. با صدور قرار تأمین خواسته، دادگاه دستور توقیف اموال متوفی را صادر می کند و از نقل و انتقال غیرقانونی آن ها تا زمان تعیین تکلیف نهایی جلوگیری به عمل می آید. این اقدام به ویژه در مواردی که اموال ارزشمند مانند ملک یا حساب بانکی قابل جابجایی وجود دارد، اهمیت مضاعفی پیدا می کند و از تضییع حق زن دوم جلوگیری می کند.

مرحله قانونی	توضیح	مدارک مورد نیاز (نمونه)
درخواست گواهی انحصار وراثت	تعیین وراث قانونی و سهم هر یک	گواهی فوت، شناسنامه متوفی و وراث، عقدنامه دائم، استشهادیه
شناسایی و ارزیابی ماترک	تعیین کلیه اموال و دارایی های متوفی	سند املاک، اوراق سهام، صورتحساب بانکی، نظر کارشناس رسمی
تقسیم ترکه یا دادخواست فروش	تقسیم توافقی یا قضایی اموال میان وراث	گواهی انحصار وراثت، توافق نامه (در صورت توافق)، دادخواست قضایی
دادخواست تأمین خواسته	جلوگیری از نقل و انتقال پنهانی اموال متوفی	گواهی فوت، مدارک مالکیت متوفی

پیگیری صحیح این مراحل قانونی، نیازمند دقت و آگاهی کافی از رویه های قضایی است. در بسیاری از موارد، مراجعه به یک وکیل متخصص در امور ارث و خانواده می تواند مسیر را برای زن دوم هموارتر کرده و از بروز اشتباهات احتمالی که ممکن است به تضییع حقوق او منجر شود، جلوگیری کند.

نتیجه گیری

همانطور که در این مقاله به تفصیل شرح داده شد، ارث زن دوم در صورت فوت زن اول، دارای قواعد حقوقی مشخص و متفاوتی نسبت به حالتی است که هر دو همسر در زمان فوت شوهر در قید حیات باشند. نقطه کلیدی و حیاتی در این سناریو، اصل «حیات وارث در زمان فوت مورث» است. از آنجا که زن اول پیش از شوهر فوت کرده، او از دایره وراث خارج شده و زن دوم به تنهایی به عنوان یگانه همسر متوفی شناخته می شود.

این بدان معناست که ماده ۹۴۲ قانون مدنی، که به تقسیم سهم الارث میان زوجات متعدد می پردازد، در این مورد خاص اعمال نمی شود. در نتیجه، زن دوم، بدون نیاز به تقسیم سهم با همسر قبلی، سهم الارث کامل یک زوجه تنها را دریافت می کند. این سهم بسته به وجود یا عدم وجود فرزند برای متوفی (از هر ازدواجی)، یک هشتم (۱/۸) یا یک چهارم (۱/۴) از کل ماترک خواهد بود.

علاوه بر سهم الارث، زن دوم از حقوق مالی دیگری نظیر مهریه، نفقه معوقه و اجرت المثل ایام زندگی مشترک نیز برخوردار است که هر یک دارای اولویت ها و روش های مطالبه خاص خود هستند. فرآیند قانونی مطالبه این حقوق، شامل اخذ گواهی انحصار وراثت، شناسایی ماترک و پیگیری قضایی در صورت عدم توافق است.

با توجه به پیچیدگی های حقوقی و حساسیتی که در پرونده های ارث وجود دارد، به تمامی افرادی که با چنین موقعیتی روبرو هستند، اکیداً توصیه می شود که پیش از هرگونه اقدامی، با وکیلی متخصص در امور ارث و خانواده مشورت نمایند. این مشاوره تخصصی می تواند به درک دقیق تر قوانین، جلوگیری از اشتباهات احتمالی و اطمینان از صحت و درستی اقدامات قانونی کمک شایانی کرده و حقوق مالی شما را به بهترین نحو ممکن تضمین کند.