17  فروردین در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 17 فروردین برابر با 5 آوریل را مرور خواهیم کرد.

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری غرب نیوز، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری ها، کشف ها و حتی زادروزها و درگذشت های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 17 فروردین برابر 5 آوریل را ورق می زنیم.

***

اولین عمل جراحی برداشتن ریه

5 آوریل 1933 میلادی برابر با 17 فروردین 1312 خورشیدی، دکتر اوارتز گراهام اولین عمل جراحی را برای برداشتن تک مرحله ای ریه در بیمارستان بارنز در سنت لوییس، میسوری انجام داد. او یک پزشک همکار مبتلا به سرطان ریه را عمل کرد. تا آن زمان، برداشتن یک طرف ریه گهگاه برای درمان سرطان ریه انجام می شد، اما این درشرایطی بود که تومور به همان یک طرف محدود می شد. اما درمورد این عمل جراحی، کاوش ها نشان داد که سرطان این بیمار بیش از یک طرف ریه را درگیر کرده است و از این رو، دکتر گراهام مجبور شد تقریبا بیشتر ریه بیمار را بردارد. در این عمل جراحی، هفت دنده برداشته شد تا به بافت نرم دیواره قفسه سینه اجازه دهد حفره ایجادشده را پر کند. بیمار بهبود یافت و حتی 6 سال طولانی تر از خود گراهام که در سال 1957 در اثر ابتلا به سرطان ریه درگذشت زندگی کرد. این نتیجه، موفقیتی بزرگ در دنیای پزشکی به شمار می رفت. گراهام سال های زیادی را به مطالعه سرطان ریه و ارتباط آن با سیگارکشیدن اختصاص داد.

باروخ سامویل بلومبرگ

5 آوریل 2011 میلادی برابر با 17 فروردین 1390 خورشیدی، باروخ سامویل بلومبرگ، پزشک آمریکایی برنده جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی 1976 درگذشت. او همراه با دی . کارلتون گایدوسک برای کشف هایی که درباره سازوکارهای جدید برای منشاء و انتشار بیماری های عفونی داشتند این جایزه را دریافت کرد. سال 1963، بلومبرگ به طور تصادفی آنتی ژنی را در خون یک بومی استرالیایی کشف کرد که بعدها آن را به عنوان آنتی ژن سطحی هپاتیت B، مولکولی از سطح مولکول هپاتیت B شناسایی کرد. گزارش او از این کشف که در سال 1967 منتشر شد ابتدا با بی تفاوتی جامعه علمی مواجه شد، اما وقتی دانشمندان دیگری هم این نتایج را تایید کردند، یک ویروس به عنوان عامل بیماری تایید شد. سپس او واکسنی برای هپاتیت B ساخت که هرچند هزینه تولید بالا و توزیع محدود داشت و اما به این منجر شد که محققان دیگر از فناوری دی ان ای نوترکیب برای تولید واکسن موفقی استفاده کنند که اکنون درحال استفاده گسترده است.

سیدنی آلتمن

 5 آوریل 2022 برابر با 17 فروردین 1401، سیدنی آلتمن، زیست شناس مولکولی کانادایی آمریکایی برنده جایزه نوبل شیمی درگذشت. او همراه با توماس آ. چک در سال 1989 برای کشفی که درمورد اسیدریبونوکلییک (RNA)، یکی از مولکول های اساسی موجود در هر سلول زنده انجام دادند به طور مشترک نوبل شیمی را برنده شد. سال 1978، آلتمن کشف کلیدی کرد و نشان داد که آر. ان. ای دارای خواصی است که قبلاً ناشناخته بودند. پیش از این نتایج، اعتقاد بر این بود که هدف آر. ان .ای انتقال اطلاعات ژنتیکی موجود در دی ان ای به پروتیین ها است. اما آلتمن نشان داد که نقش این مولکول فراتر است و آر. ان. ای هم می تواند دستخوش تغییراتی شود که به آن اجازه می دهد عملکردهای کاتالیزوری آنزیم را انجام دهد و در واکنش های شیمیایی شرکت کند. این تحقیق درک دانشمندان را از فرآیندهای بیوشیمیایی اساسی گسترش داد و به کاربردهایی در پزشکی و ژن درمانی منجر شد.

هتی الیزابت الکساندر

5 آوریل 1901 میلادی برابر با 17 فروردین 1280 خورشیدی، هتی الیزابت الکساندر، متخصص اطفال و میکروبیولوژیست آمریکایی به دنیا آمد. کار نوآورانه الکساندر روی مننژیت آنفلوآنزا به طور قابل توجهی میزان مرگ و میر نوزادان را کاهش و زمینه ژنتیک میکروبیولوژیکی را ارتقا داد. او در سومین مقاله منتشر شده اش در سال 1939، با ابداع سرم خرگوش ضد آنفلوآنزا علیه هموفیلوس آنفلوآنزا نوع ب، ارگانیسم مسبب مننژیت تقریباً مرگبار در نوزادان و کودکان، سهم عمده ای داشت. آنتی سرم او میزان مرگ و میر را به 20درصد کاهش داد. ظهور آنتی بیوتیک ها باعث منسوخ شدن آنتی سرم شد. الکساندر در اواخر کارش در دهه های 1950 و 1960 پیشگام در زمینه ژنتیک میکروبی شد. او درمدت بیش از 30 سال حدود 70 مقاله منتشر کرد.