نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی

تنظیم نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی، گام نخست و بسیار مهم برای پیگیری قانونی و احقاق حق قربانیان این جرم است. این فرآیند حقوقی پیچیدگی های خاص خود را دارد که مستلزم آگاهی کامل از مراحل، مدارک و نکات قانونی است. هدف از این دادخواست، معرفی متهم به مراجع قضایی و مطالبه مجازات متناسب با جرم ارتکابی است.

مفهوم و تعریف حقوقی ضرب و جرح عمدی

برای فهم دقیق نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی، ابتدا باید با تعریف حقوقی این جرم آشنا شد. این جرم از دو جزء اصلی ضرب و جرح تشکیل شده است که هر یک معنای خاص خود را دارند و در صورت عمدی بودن، مجازات های سنگینی را در پی خواهند داشت.

تعریف ضرب و جرح

در ادبیات حقوقی، ضرب به هر نوع آسیبی به بدن اطلاق می شود که بدون ایجاد پارگی، بریدگی یا خونریزی عمیق، موجب کبودی، سرخی، تورم، کوفتگی یا درد شود. به عبارت دیگر، در ضرب، پوست بدن پاره نمی شود یا استخوان نمی شکند، اما اثرات آن بر بدن مشهود است. برای مثال، یک سیلی یا مشت که موجب کبودی شود، مصداق ضرب است.

اما جرح به هر نوع آسیبی گفته می شود که موجب از هم گسیختگی بافت های بدن، پارگی پوست، بریدگی، شکستگی استخوان، قطع عضو یا هرگونه آسیب عمیق تر و شدیدتر شود. جرح همواره با خونریزی (چه داخلی و چه خارجی) و آثار مخرب تر بر بدن همراه است. یک چاقو که پوست را می شکافد، یا ضربه ای که منجر به شکستگی استخوان می شود، نمونه ای از جرح است.

معنای عمد در ضرب و جرح

مهم ترین جنبه در نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی، اثبات عنصر عمد است. عمدی بودن به معنای داشتن قصد و نیت مجرمانه از سوی فرد مرتکب است. این قصد شامل دو بخش قصد فعل و قصد نتیجه می شود:

• قصد فعل: مرتکب قصد انجام عملی را دارد که نوعاً منجر به ضرب و جرح می شود. مثلاً قصد زدن مشت یا ضربه با چاقو را داشته باشد.
• قصد نتیجه: مرتکب نه تنها قصد انجام فعل را دارد، بلکه قصد ایجاد نتیجه مشخص (همان ضرب و جرح خاص) را نیز دارد. مثلاً قصد کندن چشم، شکستن دست یا پاره کردن شکم را داشته باشد.

باید توجه داشت که در برخی موارد، فرد قصد انجام فعل را دارد اما نتیجه حاصل شده، نوعاً غیرمعمول و مازاد بر قصد اوست. در این حالت، جرم ممکن است از عمدی به شبه عمد تبدیل شود. مثلاً اگر فردی با قصد زدن سیلی به صورت دیگری، به او ضربه ای بزند که به دلیل شکنندگی استخوان طرف مقابل، موجب شکستگی فک شود، با وجود اینکه قصد فعل (سیلی زدن) عمدی بوده، اما قصد نتیجه (شکستگی فک) را نداشته است.

تمایز دقیق بین ضرب و جرح عمدی، شبه عمد و غیرعمدی از اهمیت بالایی برخوردار است. ضرب و جرح غیرعمدی معمولاً ناشی از تقصیر، بی احتیاطی، بی مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی است و مرتکب هیچ قصد فعلی برای آسیب رساندن نداشته است، مانند حوادث رانندگی. در حالی که در شبه عمد، قصد فعل وجود دارد اما قصد نتیجه نیست یا فعل نوعاً کشنده نبوده است.

مواد قانونی مرتبط در قانون مجازات اسلامی

جرم ضرب و جرح عمدی و مجازات های آن در مواد مختلف قانون مجازات اسلامی مورد تصریح قرار گرفته است. آشنایی با این مواد برای تنظیم صحیح نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی ضروری است:

1. مواد 386 به بعد قانون مجازات اسلامی (بخش دیات): این مواد به تفصیل درباره انواع جراحات وارده به بدن و میزان دیه تعلق گرفته به هر یک توضیح می دهند. در مواردی که قصاص امکان پذیر نباشد یا شاکی از حق قصاص خود بگذرد، دیه به عنوان جایگزین در نظر گرفته می شود.
2. مواد 301 به بعد قانون مجازات اسلامی (بخش قصاص عضو): این مواد به شرایط قصاص عضو (همانند جراحت وارده) می پردازند. در صورت وجود شرایط خاص، شاکی می تواند درخواست قصاص عضو نماید، به این معنا که همان آسیب به ضارب نیز وارد شود.
3. ماده 614 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات): این ماده به مجازات حبس برای ضرب و جرح عمدی اشاره دارد. مطابق این ماده، هر کس عمداً به دیگری جرح یا ضربی وارد آورد که موجب نقصان یا شکستن یا از کار افتادن عضوی از اعضا یا منتهی به مرض دائم یا از دست دادن یکی از حواس یا منافع یا زوال عقل مجنی علیه گردد، در صورتی که نتوان قصاص نمود و در صورتی که اقدام وی موجب اخلال در نظم و امنیت جامعه و بیم تجری مرتکب یا دیگران گردد، مرتکب به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم می شود.
4. مواد 290 به بعد قانون مجازات اسلامی (بخش جنایات عمدی): این مواد نیز در خصوص جنایات عمدی بر نفس و اعضا و منافع مطالبی را بیان می کنند که شامل تعریف کلی جنایت عمدی، شرایط تحقق عمد و موانع قصاص می شود.

ارکان تشکیل دهنده جرم ضرب و جرح عمدی

برای اینکه جرمی به عنوان ضرب و جرح عمدی شناخته شود، باید سه رکن اصلی آن محقق شود:

• رکن قانونی: وجود نص قانونی که فعل ارتکابی را جرم شناخته و برای آن مجازات تعیین کرده باشد. (همانند مواد ذکر شده در قانون مجازات اسلامی).
• رکن مادی: تحقق یک عمل فیزیکی از سوی مرتکب که به دیگری آسیب برساند. این عمل می تواند شامل زدن مشت، لگد، استفاده از چاقو یا هر وسیله دیگری باشد. نتایج این عمل (کبودی، شکستگی و…) نیز جزء رکن مادی محسوب می شوند.
• رکن معنوی (روانی): وجود قصد مجرمانه (سوء نیت) از سوی مرتکب. همانطور که توضیح داده شد، این رکن شامل قصد فعل و قصد نتیجه می شود و مهم ترین عامل در تمایز ضرب و جرح عمدی از سایر انواع آن است.

مراحل گام به گام شکایت از ضرب و جرح عمدی

پس از وقوع جرم ضرب و جرح عمدی، برای احقاق حق و پیگیری قضایی، لازم است که مراحل قانونی به دقت و ترتیب طی شوند. این راهنما به شما کمک می کند تا با آگاهی کامل از فرآیند شکایت، نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی خود را تنظیم و پیگیری کنید.

گام اول: اقدامات فوری پس از وقوع جرم

لحظات اولیه پس از حادثه بسیار سرنوشت ساز هستند و اقدامات صحیح در این زمان می تواند تأثیر زیادی بر روند پرونده داشته باشد:

1. حفظ آرامش و امنیت خود: در صورت امکان، از محل درگیری دور شوید و امنیت جانی خود را تأمین کنید.
2. تماس با نیروی انتظامی (پلیس 110): بلافاصله با پلیس تماس بگیرید و گزارش اولیه حادثه را ثبت کنید. حضور پلیس در صحنه و تهیه گزارش اولیه، مدرک مهمی برای پرونده شما خواهد بود.
3. حفظ صحنه جرم و جمع آوری شواهد اولیه: تا حد امکان، صحنه جرم را دست نخورده نگه دارید. اگر فیلم یا عکس از صحنه درگیری، عامل ضرب و جرح یا جراحات وارده دارید، آن ها را حفظ کنید. لباس های پاره یا خونی نیز می توانند به عنوان مدرک مورد استفاده قرار گیرند.
4. مراجعه فوری به مراکز درمانی برای ثبت جراحات: بدون فوت وقت به نزدیک ترین مرکز درمانی (بیمارستان یا اورژانس) مراجعه کنید. اطمینان حاصل کنید که تمامی جراحات و آسیب های وارده به دقت در پرونده پزشکی شما ثبت شده و گواهی اولیه پزشکی را دریافت کنید. این گواهی به عنوان مدرک اولیه از میزان آسیب دیدگی شما بسیار مهم است.

گام دوم: مراجعه به پزشکی قانونی

پس از اقدامات اولیه، مراجعه به پزشکی قانونی یکی از حساس ترین و حیاتی ترین مراحل در پیگیری شکایت ضرب و جرح عمدی است:

1. اهمیت ارجاع به پزشکی قانونی و اخذ گواهی دقیق: مراجع قضایی (پلیس یا دادسرا) شما را به پزشکی قانونی معرفی می کنند. گواهی پزشکی قانونی، مستندترین و معتبرترین مدرک برای اثبات وقوع ضرب و جرح، نوع و شدت جراحات وارده، زمان تقریبی وقوع حادثه و حتی ابزار احتمالی مورد استفاده است.
2. شرح روند معاینه و جزئیات ثبت شده در گواهی: در پزشکی قانونی، پزشکان متخصص به دقت تمامی نقاط آسیب دیده بدن را معاینه می کنند. جزئیاتی مانند نوع جراحت (بریدگی، کبودی، شکستگی)، عمق، محل دقیق آن و عوارض احتمالی ثبت می شود. این گواهی مشخص می کند که آیا جراحات وارده مشمول دیه (غرامت مالی) هستند یا ارش (نوعی دیه که مقدار آن در شرع تعیین نشده و قاضی آن را با نظر کارشناس تعیین می کند).
3. توضیح نقش گواهی پزشکی قانونی در اثبات عمد و میزان آسیب: گواهی پزشکی قانونی نه تنها میزان آسیب را مشخص می کند، بلکه می تواند در اثبات عمدی بودن جرم نیز نقش داشته باشد. مثلاً نوع خاص جراحت یا تعداد و شدت ضربات می تواند نشان دهنده قصد آسیب رساندن جانی باشد. این گواهی، مبنای اصلی قاضی برای تعیین مجازات (قصاص، دیه، حبس) و میزان دیه خواهد بود.

گام سوم: تنظیم شکوائیه (دادخواست) ضرب و جرح عمدی

پس از جمع آوری مدارک اولیه، نوبت به تنظیم و ثبت شکوائیه می رسد. این مرحله هسته مرکزی پیگیری قضایی است:

1. اهمیت دقت و جامعیت در نگارش: نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی باید با دقت و جزئیات کامل نگاشته شود. هرگونه نقص یا ابهام در شکوائیه می تواند روند رسیدگی را طولانی تر کند یا حتی به ضرر شاکی تمام شود.
2. نحوه مراجعه به دفاتر خدمات قضایی و ثبت شکوائیه: برای ثبت شکوائیه، باید به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید. در این دفاتر، فرم های استاندارد شکوائیه در اختیار شما قرار می گیرد و اطلاعات شما در سامانه ثبت می شود.
3. لزوم پیوست مدارک: تمامی مدارک و شواهد جمع آوری شده باید به شکوائیه پیوست شوند. این مدارک شامل گواهی پزشکی قانونی، شهادت نامه شهود (در صورت وجود)، گزارش پلیس 110، فیلم و عکس (در صورت وجود) و هرگونه سند دیگری که به اثبات ادعای شما کمک کند.

گام چهارم: فرآیند دادرسی (دادسرا و دادگاه)

پس از ثبت شکوائیه، پرونده وارد مراحل دادرسی می شود که خود شامل دو بخش اصلی در دادسرا و دادگاه است:

• دادسرا:
  • تحقیقات مقدماتی: پرونده شما ابتدا به دادسرا ارجاع داده می شود. بازپرس یا دادیار مسئول رسیدگی به پرونده، تحقیقات مقدماتی را آغاز می کند. این تحقیقات شامل احضار شاکی، اخذ اظهارات دقیق وی، احضار مشتکی عنه (متهم)، اخذ اظهارات او، بازپرسی از شهود، بررسی مدارک و جمع آوری دلایل و امارات است.
  • قرار تأمین کیفری: در صورت لزوم و برای تضمین حضور متهم در مراحل دادرسی، بازپرس می تواند قرار تأمین کیفری صادر کند که شامل قرارهایی مانند کفالت، وثیقه یا بازداشت موقت است.
• صدور کیفرخواست: در صورتی که پس از تحقیقات مقدماتی، بازپرس یا دادیار جرم را عمدی تشخیص دهد و دلایل کافی برای اثبات آن وجود داشته باشد، کیفرخواست صادر می شود. کیفرخواست، سندی است که در آن، جرم ارتکابی، دلایل و مدارک اثبات آن و تقاضای مجازات برای متهم توسط دادستان به دادگاه ارائه می شود.
• دادگاه کیفری 2:
  • جلسات رسیدگی: پس از صدور کیفرخواست، پرونده به دادگاه کیفری 2 ارجاع داده می شود. در دادگاه، جلسات رسیدگی با حضور قاضی، شاکی، متهم و وکلای آن ها برگزار می شود. طرفین فرصت ارائه دفاعیات خود، ارائه مدارک جدید و پاسخگویی به سوالات قاضی را خواهند داشت.
  • صدور رأی: پس از بررسی تمامی شواهد، دفاعیات و اظهارات، قاضی اقدام به صدور رأی می کند. این رأی می تواند شامل حکم قصاص (در صورت امکان و مطالبه شاکی)، پرداخت دیه، حبس و سایر مجازات های قانونی برای متهم باشد.

اجزا و ساختار دادخواست ضرب و جرح عمدی (یک شکوائیه کامل چه چیزی باید داشته باشد؟)

تنظیم نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی یک سند حقوقی است که باید شامل اطلاعات دقیق و جامع باشد تا مراجع قضایی بتوانند به درستی به آن رسیدگی کنند. یک شکوائیه کامل باید اجزای زیر را دارا باشد:

• مشخصات دقیق شاکی:
  • نام و نام خانوادگی
  • نام پدر
  • کد ملی
  • شماره شناسنامه
  • تاریخ تولد
  • آدرس کامل محل سکونت
  • شماره تماس (تلفن همراه و ثابت)
• مشخصات دقیق مشتکی عنه (متهم):
  • نام و نام خانوادگی (در صورت اطلاع)
  • نام پدر (در صورت اطلاع)
  • کد ملی (در صورت اطلاع)
  • آدرس کامل محل سکونت (در صورت اطلاع)
  • شماره تماس (در صورت اطلاع)

  اگر مشخصات کامل متهم را نمی دانید، می توانید بنویسید نامعلوم و به نشانه هایی که منجر به شناسایی او می شود، اشاره کنید.

• موضوع شکایت:

  این بخش باید بسیار دقیق و با اشاره به عمدی بودن جرم نگاشته شود. به عنوان مثال: ایراد ضرب و جرح عمدی موضوع مواد 290، 301 و 614 قانون مجازات اسلامی یا شکایت از ضرب و شتم و جرح عمدی با قصد اضرار.

• تاریخ، زمان و محل دقیق وقوع جرم:

  ذکر دقیق تاریخ (روز، ماه، سال)، ساعت و نشانی محل وقوع حادثه (خیابان، کوچه، پلاک، طبقه و…).

• شرح واقعه (متن دادخواست):

  این بخش قلب شکوائیه است و باید به صورت مستدل و با جزئیات کامل نوشته شود. باید بر عمدی بودن فعل و قصد متهم تأکید شود. به نکات زیر توجه کنید:

  • جزئیات درگیری: چگونگی شروع درگیری، توالی اتفاقات، مکالمات رد و بدل شده (اگر نشان دهنده قصد باشد).
  • چگونگی ایراد ضربات: توضیح دهید متهم با چه وسیله ای (مشت، لگد، چاقو، چوب و…) و به کدام نقاط بدن شما ضربه وارد کرده است.
  • تشریح آسیب ها و جراحات وارده: با استناد به گواهی پزشکی قانونی، آسیب ها و جراحات را به تفصیل شرح دهید (مثلاً: یک ضربه با چاقو به ناحیه پهلوی راست وارد شد که منجر به جرح عمیق و نیاز به جراحی فوری گردید).
  • بیان پیشینه احتمالی خصومت یا قصد قبلی: اگر متهم قبلاً شما را تهدید کرده یا خصومتی با شما داشته است، حتماً به آن اشاره کنید. این موضوع به اثبات قصد مجرمانه کمک می کند.

  در نگارش شرح واقعه، تأکید بر قصد و نیت متهم از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که وجه تمایز اصلی ضرب و جرح عمدی از سایر اشکال آن به شمار می رود. شفافیت و دقت در این بخش می تواند مسیر دادرسی را به طور چشمگیری تسهیل کند.

• دلایل و مدارک اثبات جرم:

  لیستی از تمامی شواهد و مدارکی که برای اثبات ادعای خود دارید، ذکر کنید:

  • گواهی پزشکی قانونی
  • شهادت شهود (نام و مشخصات شهود را ذکر کنید)
  • استشهادیه محلی
  • گزارش پلیس 110 و کلانتری
  • فیلم و عکس (فیلم دوربین مداربسته، فیلم گوشی همراه)
  • نظریه کارشناسی (در صورت لزوم)
  • اقرار متهم (اگر متهم در مراحل اولیه اقرار کرده است)
  • فایل صوتی مکالمات، پیامک ها یا هرگونه مدرک دیجیتال دیگر
• خواسته شاکی:

  این بخش باید شامل تقاضاهای شما از دستگاه قضایی باشد:

  • تقاضای تعقیب کیفری و مجازات متهم
  • صدور حکم قصاص نفس/عضو (در صورت وجود شرایط قانونی و مطالبه شما)
  • مطالبه دیه بابت جراحات وارده و ارش (در صورت عدم امکان قصاص یا گذشت از آن)
  • درخواست حبس و سایر مجازات های قانونی
• امضاء شاکی یا وکیل قانونی:

  شکوائیه باید توسط شاکی یا وکیل قانونی وی امضا و اثر انگشت زده شود.

نمونه عملی دادخواست ضرب و جرح عمدی

برای درک بهتر نحوه تنظیم شکوائیه، در ادامه دو نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی ارائه می شود: یکی به صورت فرم خام و دیگری در قالب یک سناریوی واقعی. این نمونه ها به شما کمک می کنند تا با ساختار و محتوای لازم برای تنظیم شکایت خود آشنا شوید.

نمونه 1: فرم خام و قابل تکمیل

این فرم یک قالب استاندارد است که می توانید اطلاعات پرونده خود را در جاهای خالی آن وارد کنید. دقت داشته باشید که این یک چارچوب کلی است و ممکن است نیاز به جزئیات بیشتر بر اساس شرایط پرونده شما داشته باشد.

بسمه تعالی
دادسرای عمومی و انقلاب [نام شهرستان]

شکوائیه ایراد ضرب و جرح عمدی

مشخصات شاکی:
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی شاکی]
نام پدر: [نام پدر شاکی]
کد ملی: [کد ملی شاکی]
شماره شناسنامه: [شماره شناسنامه شاکی]
تاریخ تولد: [تاریخ تولد شاکی]
آدرس محل سکونت: [آدرس کامل محل سکونت شاکی]
شماره تماس: [شماره تماس شاکی]

مشخصات مشتکی عنه (متهم):
نام و نام خانوادگی: [نام و نام خانوادگی متهم، در صورت اطلاع]
نام پدر: [نام پدر متهم، در صورت اطلاع]
کد ملی: [کد ملی متهم، در صورت اطلاع]
آدرس محل سکونت: [آدرس کامل محل سکونت متهم، در صورت اطلاع]
شماره تماس: [شماره تماس متهم، در صورت اطلاع]
(در صورت عدم اطلاع از مشخصات کامل، بنویسید: نامعلوم و به نشانه های ظاهری و محل کار/سکونت احتمالی اشاره کنید)

موضوع شکایت:
ایراد ضرب و جرح عمدی موضوع مواد [290، 301] و 614 قانون مجازات اسلامی و مطالبه دیه/قصاص.

تاریخ وقوع جرم: [تاریخ دقیق: روز/ماه/سال]
زمان وقوع جرم: [ساعت دقیق]
محل وقوع جرم: [آدرس دقیق محل وقوع جرم، مثال: خیابان، کوچه، پلاک، طبقه]

شرح واقعه:
احتراماً به استحضار می رساند:
اینجانب [نام شاکی] در تاریخ [تاریخ وقوع جرم] حوالی ساعت [زمان وقوع جرم] در محل [آدرس محل وقوع جرم] به صورت عمدی توسط مشتکی عنه [نام متهم] مورد ضرب و جرح قرار گرفتم.
شرح دقیق ماجرا بدین شرح است که:
[در این قسمت، با جزئیات کامل و به ترتیب وقوع، حادثه را شرح دهید. حتماً به قصد و نیت متهم برای آسیب رساندن تأکید کنید. مثلاً: پس از مشاجره لفظی قبلی و تهدیدات مکرر، مشتکی عنه با چاقوی آشپزخانه که از قبل آماده کرده بود، به قصد قتل/جرح عمدی به سمت اینجانب حمله ور شد و با ضربه به ناحیه [مثال: شکم/دست/سر] اینجانب را مجروح نمود. سپس با [مثال: مشت و لگد/سنگ] ضربات متعددی به [مثال: صورت و سر] وارد کرد. این اقدام کاملاً با قصد اضرار و نیت قبلی صورت گرفته بود.]
در پی این اقدام وحشیانه، اینجانب دچار آسیب های جدی [شرح کلی آسیب ها، مثال: شکستگی استخوان ساعد دست چپ، پارگی عمیق در ناحیه شکم و کبودی های وسیع در ناحیه صورت] شده ام و بلافاصله پس از حادثه به مرکز درمانی [نام بیمارستان/کلینیک] مراجعه و تحت درمان قرار گرفتم.

دلایل و مدارک اثبات جرم:
1. گواهی پزشکی قانونی به شماره [شماره گواهی] مورخ [تاریخ گواهی]
2. گزارش نیروی انتظامی (پلیس 110/کلانتری [نام کلانتری]) به شماره [شماره گزارش] مورخ [تاریخ گزارش]
3. شهادت شهود: [نام و نام خانوادگی شهود، آدرس و شماره تماس آن ها در صورت امکان]
4. فیلم دوربین مداربسته/گوشی همراه: [توضیح مربوطه]
5. [سایر مدارک مانند استشهادیه محلی، پیامک های تهدیدآمیز و...]

خواسته شاکی:
با عنایت به شرح واقعه و دلایل و مدارک پیوستی، از محضر محترم دادسرا تقاضای تعقیب کیفری و مجازات مشتکی عنه [نام متهم] به اتهام ایراد ضرب و جرح عمدی مطابق با مواد قانونی فوق الذکر و همچنین مطالبه [دیه کامل جراحات وارده/قصاص عضو/حکم حبس] و جبران کلیه خسارات وارده را دارم.

با تقدیم احترام
[امضاء و اثر انگشت شاکی]
تاریخ: [تاریخ تنظیم شکوائیه]

نمونه 2: دادخواست با سناریوی واقعی و پرجزئیات

این نمونه یک نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی است که بر اساس یک سناریوی فرضی نوشته شده و نحوه بیان جزئیات و زبان حقوقی مناسب را نشان می دهد. این سناریو به شما کمک می کند تا با الگوبرداری از آن، شکوائیه خود را با جزئیات دقیق و مؤثرتری تنظیم کنید.

بسمه تعالی
دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان تهران

شکوائیه ایراد ضرب و جرح عمدی و مطالبه دیه

مشخصات شاکی:
نام و نام خانوادگی: سعید محمدی
نام پدر: حسین
کد ملی: 0012345678
شماره شناسنامه: 1234
تاریخ تولد: 1365/05/10
آدرس محل سکونت: تهران، خیابان ولیعصر، کوچه [نام کوچه]، پلاک 25، طبقه 3، واحد 6
شماره تماس: 0912XXXXXXXX

مشخصات مشتکی عنه (متهم):
نام و نام خانوادگی: علی کریمی
نام پدر: احمد
کد ملی: 0023456789
آدرس محل سکونت: تهران، خیابان مطهری، کوچه [نام کوچه]، پلاک 10، طبقه 2، واحد 3
شماره تماس: 0919XXXXXXXX

موضوع شکایت:
ایراد ضرب و جرح عمدی، اخلال در نظم عمومی، و مطالبه دیه بابت جراحات وارده موضوع مواد 290، 386 و 614 قانون مجازات اسلامی.

تاریخ وقوع جرم: 1402/10/20
زمان وقوع جرم: ساعت 19:30
محل وقوع جرم: تهران، خیابان ولیعصر، تقاطع خیابان مطهری، جلوی درب کافه آرام

شرح واقعه:
احتراماً به استحضار می رساند:
اینجانب سعید محمدی، در تاریخ 1402/10/20 حوالی ساعت 19:30، در محل ذکر شده (جلوی درب کافه آرام) مورد حمله عمدی مشتکی عنه آقای علی کریمی قرار گرفتم.
ماجرا از این قرار بود که پیش از این، آقای کریمی به دلیل اختلافات مالی شخصی، چندین بار به صورت پیامکی و تلفنی اینجانب را تهدید به گرفتن حقش به زور کرده بود. در تاریخ و زمان مذکور، در حالی که اینجانب قصد ورود به کافه را داشتم، مشتکی عنه به صورت ناگهانی و با نیت قبلی به سمت من حمله ور شد.
ایشان ابتدا با الفاظ رکیک و توهین آمیز به بنده توهین کرد و سپس با مشت به صورت اینجانب ضربه ای محکم وارد آورد که موجب خونریزی شدید از بینی و شکستگی دندان جلو شد. سپس در حالی که اینجانب بر زمین افتاده بودم، با لگد به پهلو و دست چپم ضربه زد. بر اثر این ضربات، ساعد دست چپ اینجانب دچار شکستگی مضاعف شده و پهلویم نیز دچار کوفتگی شدید گردید.
شهود حاضر در صحنه (آقایان حسن رضایی و محمود احمدی) نیز شاهد این حمله عمدی و بی رحمانه بودند. مشتکی عنه با این عمل خود، علاوه بر ایراد آسیب های بدنی شدید و عمدی، موجب رعب و وحشت حاضران در محل و اخلال در نظم عمومی نیز گردید.
بلافاصله پس از حادثه، با کمک مردم به بیمارستان شهید رجایی منتقل شده و تحت درمان اولیه قرار گرفتم. سپس به دستور مراجع قضایی، به پزشکی قانونی معرفی شده و گواهی پزشکی قانونی که شرح جراحات و میزان آسیب دیدگی را تأیید می کند، اخذ گردید.

دلایل و مدارک اثبات جرم:
1. گواهی پزشکی قانونی به شماره 1402/10/22-54321 مورخ 1402/10/22
2. گزارش نیروی انتظامی کلانتری 107 بهارستان به شماره 1402/10/20-0012 مورخ 1402/10/20
3. شهادت کتبی آقای حسن رضایی به شماره ملی XXXXXXXXXX و آقای محمود احمدی به شماره ملی XXXXXXXXXX
4. تصاویر دوربین مداربسته کافه آرام که لحظه حمله را ثبت کرده است.
5. پرینت مکالمات و پیامک های تهدیدآمیز مشتکی عنه.

خواسته شاکی:
با عنایت به شرح واقعه، وجود دلایل و مدارک متقن، و عمدی بودن کامل فعل ارتکابی مشتکی عنه، از محضر محترم دادسرا تقاضای تعقیب کیفری و مجازات شدید آقای علی کریمی به اتهام ایراد ضرب و جرح عمدی (با توجه به قصد قبلی و ابزار مورد استفاده) و اخلال در نظم عمومی، مطابق با مواد قانونی فوق الذکر و همچنین مطالبه دیه کامل بابت کلیه جراحات وارده (شامل شکستگی بینی، شکستگی دندان، شکستگی ساعد دست چپ و کوفتگی پهلو) و جبران کلیه خسارات مادی و معنوی وارده را دارم.

با تقدیم احترام
سعید محمدی
تاریخ: 1402/10/25

نکات مهم نگارشی در نمونه 2:

• نحوه بیان قصد: به وضوح به تهدیدات قبلی و حمله ی ناگهانی و با نیت قبلی اشاره شده تا عمدی بودن اثبات شود.
• اشاره به شهود: نام و مشخصات شهود ذکر شده که اعتبار شکوائیه را بالا می برد.
• جزئیات آسیب: جراحات به صورت دقیق و با ذکر محل وقوع بیان شده است.
• استناد به مدارک: به شماره ها و تاریخ های مدارک (مانند گواهی پزشکی قانونی و گزارش پلیس) اشاره شده است.

نکات حقوقی مهم و کاربردی در شکایت از ضرب و جرح عمدی

پرونده های ضرب و جرح عمدی، پیچیدگی های خاص خود را دارند و آگاهی از نکات حقوقی کلیدی می تواند به شما در طول فرآیند دادرسی کمک شایانی کند. این بخش به بررسی مهمترین نکات حقوقی در این زمینه می پردازد.

اثبات قصد مجرمانه (عمد)

مهم ترین چالش در پرونده نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی، اثبات قصد مجرمانه یا همان عمد از سوی متهم است. اثبات عمد دشوار است، اما می توان با استفاده از راهکارهای زیر به قاضی در این خصوص کمک کرد:

• اقرار: اگر متهم در مراحل اولیه تحقیق یا در دادگاه به عمدی بودن عمل خود اقرار کند، قوی ترین دلیل اثبات عمد است.
• شهادت شهود: حضور شاهدانی که در صحنه حضور داشته اند و اظهارات آنها نشان دهنده قصد متهم برای آسیب رساندن باشد، بسیار حائز اهمیت است.
• قرائن و امارات: مجموعه ای از شواهد غیرمستقیم می تواند به اثبات عمد کمک کند. مثلاً:
  • نوع ابزار مورد استفاده (استفاده از چاقو یا سلاح گرم برخلاف مشت و لگد).
  • محل و شدت ضربه (ضربه به نقاط حساس بدن مانند سر یا قلب).
  • تکرار ضربات.
  • عبارات تهدیدآمیز قبلی متهم یا پیشینه خصومت با شاکی.
• تهدیدات قبلی: اگر متهم قبل از وقوع جرم، شاکی را تهدید کرده باشد (از طریق پیامک، تلفن، اظهارات شفاهی)، این تهدیدات می توانند به عنوان قرینه قوی برای اثبات عمد مورد استناد قرار گیرند.
• نوع فعل: اگر فعلی که توسط متهم انجام شده، نوعاً کشنده یا خطرناک باشد و منجر به جراحات شدید شود، می تواند دلیل بر قصد مجرمانه باشد.

تفاوت قصاص و دیه در ضرب و جرح عمدی

در جرم ضرب و جرح عمدی، شاکی (مجنی علیه) حق قصاص دارد، به این معنی که می تواند درخواست کند همان آسیبی که به او وارد شده، به متهم نیز وارد شود. اما شرایط اعمال قصاص بسیار سخت گیرانه است:

• شرایط اعمال قصاص:
  • باید مماثلت (برابری) دقیق بین جراحت وارده و قصاص وجود داشته باشد و قصاص بیشتر از جراحت نباشد.
  • امکان اجرای قصاص بدون وارد آوردن آسیب مازاد بر عضو دیگر یا نفس متهم وجود داشته باشد.
  • جراحت وارده از طریق عمل عمدی باشد.
  • شاکی درخواست قصاص را داشته باشد.
• حق انتخاب شاکی: در صورت وجود شرایط قصاص، شاکی مخیر است بین قصاص، گذشت یا دریافت دیه یکی را انتخاب کند.
• موانع قصاص: در مواردی مانند عدم مماثلت، عدم امکان قصاص بدون تلف یا نقص عضو دیگر، قصاص ساقط شده و دیه جایگزین می شود. همچنین گذشت شاکی از حق قصاص، مانع اجرای آن است.

دیه نیز مبلغی است که بابت جبران خسارت های بدنی به مجنی علیه پرداخت می شود و در شرع برای هر نوع جراحت، میزان مشخصی تعیین شده است. در مواردی که قصاص امکان پذیر نیست یا شاکی از حق خود می گذرد، دیه به عنوان جبران خسارت مورد حکم قرار می گیرد.

مرور زمان شکایت

نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی مشمول مرور زمان کیفری می شود، اما نه به شکلی که برخی جرایم دیگر. جرائم به دو دسته قابل گذشت و غیرقابل گذشت تقسیم می شوند:

• جرائم قابل گذشت: با گذشت شاکی، رسیدگی به پرونده متوقف می شود. برخی از اشکال خفیف ضرب و جرح ممکن است قابل گذشت باشند.
• جرائم غیرقابل گذشت: حتی با گذشت شاکی، جنبه عمومی جرم باقی مانده و دادگاه می تواند متهم را از جهت جنبه عمومی جرم مجازات کند. ضرب و جرح عمدی که موجب اخلال در نظم عمومی یا آسیب های شدید می شود، معمولاً غیرقابل گذشت است و شامل مرور زمان طولانی تری می شود.

با این حال، به دلیل اهمیت جمع آوری مدارک و شواهد تازه، توصیه می شود در اسرع وقت اقدام به طرح شکایت نمایید. مرور زمان برای جرایم عمدی با مجازات حبس (مانند ماده 614 قانون مجازات اسلامی) متفاوت از جرایم با مجازات قصاص یا دیه است. اما به طور کلی، تعلل در ثبت شکایت می تواند جمع آوری مدارک (مانند شهادت شهود یا فیلم دوربین مداربسته) را دشوار کند.

دفاع مشروع

یکی از دفاعیات متهم در پرونده های ضرب و جرح عمدی، ادعای دفاع مشروع است. دفاع مشروع به این معناست که متهم برای دفع خطر قریب الوقوع جانی یا مالی از خود یا دیگری، اقدام به ضرب و جرح کرده است. شرایط تحقق دفاع مشروع سخت گیرانه است و باید:

• خطر قریب الوقوع باشد.
• دفاع متناسب با حمله باشد (مثلاً در برابر حمله با مشت، نمی توان از چاقو استفاده کرد).
• راه فرار یا کمک از مراجع قانونی در دسترس نباشد.

تغییر عنوان جرم

امکان دارد که در مراحل دادرسی، عنوان جرم از عمدی به غیرعمدی یا بالعکس تغییر کند. این تغییر بستگی به دلایل و شواهد جدید، نظر کارشناسان (مانند پزشکی قانونی) و تفسیر قاضی از قصد متهم دارد. مثلاً اگر در ابتدا پرونده به عنوان ضرب و جرح عمدی مطرح شود، اما در تحقیقات مشخص شود که قصد آسیب رساندن جدی وجود نداشته و نتیجه نامطلوب به صورت غیرعمدی حاصل شده است، ممکن است عنوان جرم به شبه عمد یا غیرعمدی تغییر یابد.

هزینه های دادرسی و وکالت

پیگیری نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی شامل هزینه هایی می شود. این هزینه ها عبارتند از:

• هزینه ثبت شکوائیه: مبلغ مشخصی که در دفاتر خدمات قضایی دریافت می شود.
• هزینه پزشکی قانونی: برای معاینه و صدور گواهی.
• هزینه وکالت: در صورت انتخاب وکیل، حق الوکاله وکیل.

در صورت محکومیت متهم، شاکی می تواند درخواست مطالبه هزینه های دادرسی و بخشی از هزینه های وکالت را از متهم داشته باشد.

شکایت بدون گواهی پزشکی قانونی

گرچه گواهی پزشکی قانونی مهم ترین مدرک در پرونده های ضرب و جرح است، اما شکایت بدون آن نیز ممکن است. در این صورت، شاکی باید برای اثبات جراحات و عمدی بودن، به سایر شواهد متوسل شود:

• شهادت شهود
• گزارش نیروی انتظامی
• فیلم و عکس
• اقرار متهم
• نظریه کارشناس (مثلاً کارشناس خطاطی برای تهدیدات کتبی)

با این حال، رسیدگی به چنین پرونده هایی معمولاً دشوارتر و طولانی تر است و قاضی برای صدور حکم، نیاز به دلایل و مدارک قوی تری خواهد داشت.

صلح و سازش

در هر مرحله از پرونده، امکان صلح و سازش بین شاکی و متهم وجود دارد. صلح و سازش می تواند به صورت رسمی در دادسرا یا دادگاه ثبت شود. در جرایم قابل گذشت، صلح و سازش موجب مختومه شدن پرونده می شود. در جرایم غیرقابل گذشت نیز، اگرچه جنبه عمومی جرم باقی می ماند، اما صلح و سازش شاکی می تواند در تخفیف مجازات متهم توسط قاضی مؤثر باشد. مزیت صلح و سازش، حل و فصل سریع تر اختلافات و کاهش هزینه های دادرسی است.

نتیجه گیری

نمونه دادخواست ضرب و جرح عمدی، ابزاری حیاتی برای قربانیان این جرم است تا بتوانند از حقوق خود دفاع کنند و عاملان را به دست عدالت بسپارند. آگاهی از ابعاد قانونی، مراحل اجرایی و نکات حقوقی مهم، می تواند مسیر پیگیری شکایت را برای شما هموارتر سازد.

اقدام به موقع، جمع آوری دقیق مدارک و شواهد، و تنظیم یک شکوائیه کامل و مستدل، سنگ بنای موفقیت در پرونده های ضرب و جرح عمدی است. در موارد پیچیده یا زمانی که با جنبه های نامشخص پرونده مواجه هستید، استفاده از مشاوره حقوقی تخصصی و وکلای باتجربه می تواند راهگشای شما باشد و به شما اطمینان خاطر بیشتری در این مسیر پر چالش بدهد.