فوم و عایق پشت چسبدار الاستومری برای عایق کف خودرو

پل های حرارتی : نقاط ضعف پنهان در پوسته ساختمان و راهکارهای مقابله با آن ها

انرژی به عنوان یکی از ارزشمندترین منابع در دنیای امروز همواره مورد توجه بوده است. در این میان بخش ساختمان به دلیل مصرف قابل توجه انرژی نقش کلیدی در بهینه سازی مصرف و کاهش اثرات زیست محیطی ایفا می کند. ساختمان ها نه تنها باید پناهگاهی امن و راحت باشند بلکه لازم است با کمترین اتلاف انرژی آسایش حرارتی ساکنین را تامین کنند. در این راستا عایق بندی حرارتی به عنوان یک اصل اساسی در طراحی و ساخت ساختمان های کم مصرف مطرح می شود که شما میتوانید با استفاده از عایق الاستومری پشت چسب دار انجام بدهید.

اما آیا عایق بندی به تنهایی کافی است؟ پاسخ منفی است. در بسیاری از موارد علی رغم استفاده از عایق های باکیفیت باز هم شاهد اتلاف انرژی قابل توجهی از ساختمان هستیم. دلیل این امر وجود نقاطی است که عایق بندی در آن ها دچار نقص شده یا به طور کلی وجود ندارد. این نقاط که به عنوان پل های حرارتی شناخته می شوند نقش مهمی در کاهش کارایی عایق بندی و افزایش مصرف انرژی ساختمان ایفا می کنند.

پل حرارتی چیست و چگونه شکل می گیرد؟

به زبان ساده پل حرارتی ناحیه ای در پوسته ساختمان است که مقاومت حرارتی کمتری نسبت به نواحی اطراف خود دارد. این کاهش مقاومت حرارتی به معنای افزایش جریان گرما از طریق این ناحیه است. تصور کنید دیواری را که به طور کامل با عایق حرارتی پوشانده شده است. حال یک ستون بتنی بدون عایق را در این دیوار در نظر بگیرید. ستون بتنی به دلیل رسانایی حرارتی بالاتر نسبت به عایق به عنوان یک پل حرارتی عمل می کند و گرما را با سرعت بیشتری از داخل به خارج ساختمان (در زمستان) یا بالعکس (در تابستان) منتقل می کند.

پل های حرارتی می توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند که به طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم می شوند :

• پل های حرارتی هندسی : این نوع پل ها به دلیل شکل هندسی ساختمان و محل اتصال اجزای مختلف آن ایجاد می شوند. زوایای خارجی ساختمان گوشه ها لبه های سقف و کف و اتصال بالکن ها به ساختمان نمونه هایی از پل های حرارتی هندسی هستند. در این نواحی سطح بیرونی ساختمان نسبت به سطح داخلی آن بیشتر است در نتیجه اتلاف حرارت از سطح بزرگتر بیشتر خواهد بود.
• پل های حرارتی مصالحی : این نوع پل ها به دلیل استفاده از مصالح با رسانایی حرارتی بالا در بخش هایی از پوسته ساختمان ایجاد می شوند. اسکلت های بتنی و فلزی ستون ها تیرها پنجره های فلزی بدون عایق حرارتی و قطعات بتنی پیش ساخته از جمله مصالحی هستند که می توانند به عنوان پل حرارتی مصالحی عمل کنند. به عنوان مثال در ساختمان های اسکلت بتنی ستون ها و تیرهای بتنی که از داخل دیوار عبور می کنند مسیری با مقاومت حرارتی پایین تر برای انتقال حرارت ایجاد می کنند.
• پل های حرارتی ساختمانی : این نوع پل ها ناشی از اشتباهات و نقص های اجرایی در هنگام ساخت و ساز هستند. عدم اجرای صحیح عایق بندی در محل اتصالات فاصله های خالی بین عایق ها نفوذ ملات یا بتن به داخل عایق و استفاده از بست های فلزی بدون عایق در سیستم های نمای خشک همگی می توانند منجر به ایجاد پل های حرارتی ساختمانی شوند. به عنوان مثال اگر در هنگام نصب عایق حرارتی در دیوار دوجداره درزها و شکاف های بین صفحات عایق به درستی پوشانده نشوند هوا می تواند از طریق این شکاف ها جریان یافته و باعث کاهش کارایی عایق بندی و ایجاد پل حرارتی شود.

پیامدهای ناخوشایند پل های حرارتی

وجود پل های حرارتی در ساختمان پیامدهای منفی متعددی به همراه دارد که از جمله مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• افزایش اتلاف انرژی و هزینه های گرمایش و سرمایش : پل های حرارتی به طور مستقیم باعث افزایش اتلاف انرژی از ساختمان می شوند. در زمستان گرما از طریق این نقاط به بیرون منتقل شده و در تابستان گرما از بیرون به داخل نفوذ می کند. این امر منجر به افزایش نیاز به سیستم های گرمایشی و سرمایشی و در نتیجه افزایش هزینه های انرژی می شود. تحقیقات نشان داده است که پل های حرارتی می توانند تا ۳۰ درصد اتلاف حرارت ساختمان را افزایش دهند.
• کاهش آسایش حرارتی ساکنین : سطح داخلی پل های حرارتی در زمستان سردتر و در تابستان گرم تر از سایر نقاط دیوار خواهد بود. این اختلاف دما می تواند باعث ایجاد حس ناخوشایند سرما یا گرما در نزدیکی این نقاط شود. همچنین جریان همرفتی هوا در نزدیکی پل های حرارتی می تواند باعث ایجاد کوران و کاهش بیشتر آسایش حرارتی شود.
• افزایش خطر رطوبت و کپک زدگی : سطح سرد پل های حرارتی در زمستان مکان مناسبی برای تشکیل شبنم و رطوبت است. هنگامی که هوای گرم و مرطوب داخل ساختمان با سطح سرد پل حرارتی برخورد می کند رطوبت موجود در هوا متراکم شده و بر روی سطح پل حرارتی جمع می شود. این رطوبت محیط مناسبی برای رشد کپک و قارچ فراهم می کند که می تواند به سلامت ساکنین آسیب برساند و باعث تخریب مصالح ساختمانی شود.
• تخریب مصالح ساختمانی : رطوبت ناشی از پل های حرارتی می تواند به مرور زمان باعث تخریب مصالح ساختمانی مانند گچ رنگ و حتی اجزای سازه ای شود. یخ زدگی و ذوب شدن مکرر آب در داخل مصالح در مناطق سردسیر نیز می تواند باعث ترک خوردگی و آسیب دیدگی آن ها شود.

شناسایی و تشخیص پل های حرارتی

برای مقابله با پل های حرارتی ابتدا باید بتوان آن ها را شناسایی کرد. روش های مختلفی برای شناسایی پل های حرارتی وجود دارد که از جمله مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• ترموگرافی (تصویربرداری حرارتی) : ترموگرافی یک روش غیرمخرب برای شناسایی پل های حرارتی است. در این روش از دوربین های حرارتی برای ثبت تصاویر حرارتی از سطح ساختمان استفاده می شود. پل های حرارتی در تصاویر ترموگرافی به صورت نقاط سردتر (در زمستان) یا گرم تر (در تابستان) نسبت به نواحی اطراف خود دیده می شوند. ترموگرافی روشی سریع و کارآمد برای شناسایی پل های حرارتی در ساختمان های موجود است.
• محاسبات حرارتی : با استفاده از نرم افزارهای شبیه سازی حرارتی و روش های محاسباتی می توان پل های حرارتی را در مرحله طراحی ساختمان پیش بینی کرد. این محاسبات به مهندسان و معماران کمک می کند تا نقاط ضعف حرارتی ساختمان را شناسایی کرده و راهکارهای مناسب برای کاهش آن ها را در طراحی لحاظ کنند.
• بازرسی چشمی : در برخی موارد پل های حرارتی را می توان به صورت چشمی نیز تشخیص داد. به عنوان مثال وجود لکه های رطوبت و کپک بر روی دیوارها سرد بودن سطح دیوار در نزدیکی گوشه ها و ستون ها و یا وجود درزها و شکاف ها در عایق بندی می تواند نشانه هایی از وجود پل حرارتی باشد.

راهکارهای کاهش و حذف پل های حرارتی

پس از شناسایی پل های حرارتی نوبت به ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش و یا حذف آن ها می رسد. راهکارهای مقابله با پل های حرارتی را می توان به دو دسته کلی تقسیم کرد : راهکارهای طراحی و راهکارهای اجرایی.

راهکارهای طراحی سیستم های عایق بندی شده

• طراحی ساختمان با کمترین زوایای خارجی : تا حد امکان ساختمان را به صورت مکعبی و با کمترین تعداد زوایای خارجی طراحی کنید. زوایای خارجی به ویژه زوایای ۹۰ درجه از جمله مهم ترین نقاط ایجاد پل حرارتی هندسی هستند.
• استفاده از عایق حرارتی پیوسته : در طراحی پوسته ساختمان به گونه ای عمل کنید که عایق حرارتی به صورت پیوسته و بدون انقطاع در تمام سطوح اجرا شود. عایق بندی پیوسته مانع از ایجاد پل های حرارتی ناشی از اتصالات و درزها می شود.
• استفاده از مصالح با مقاومت حرارتی بالا در اجزای سازه ای : تا حد امکان از مصالحی با مقاومت حرارتی بالا در اجزای سازه ای مانند ستون ها و تیرها استفاده کنید. در صورت استفاده از مصالح با رسانایی حرارتی بالا مانند بتن و فولاد لازم است تمهیدات ویژه ای برای عایق بندی آن ها در نظر گرفته شود.
• طراحی جزئیات اجرایی مناسب : جزئیات اجرایی اتصالات اجزای مختلف ساختمان مانند اتصال دیوار به سقف دیوار به کف و پنجره به دیوار باید به گونه ای طراحی شوند که از ایجاد پل حرارتی جلوگیری شود. استفاده از قطع کننده های حرارتی (Thermal break) در این نواحی راهکار موثری برای کاهش پل های حرارتی است. قطع کننده های حرارتی مصالحی با رسانایی حرارتی بسیار پایین هستند که در بین اجزای با رسانایی حرارتی بالا قرار می گیرند و مسیر انتقال حرارت را قطع می کنند.
• بهینه سازی طراحی پنجره ها و درها : پنجره ها و درها به ویژه انواع قدیمی و غیراستاندارد از جمله نقاط ضعف حرارتی ساختمان محسوب می شوند. استفاده از پنجره های دوجداره یا سه جداره با قاب های عایق حرارتی و همچنین درهای عایق بندی شده نقش مهمی در کاهش پل های حرارتی و بهبود عملکرد حرارتی ساختمان ایفا می کند.

راهکارهای اجرایی عایق کاری :

• اجرای صحیح و دقیق عایق بندی : عایق بندی باید به صورت صحیح و دقیق و مطابق با مشخصات فنی و نقشه های اجرایی انجام شود. از ایجاد درزها و شکاف ها در عایق بندی خودداری کنید و محل اتصالات را به دقت عایق بندی نمایید.
• استفاده از مصالح عایق حرارتی مناسب برای قطع کننده های حرارتی : در اجرای قطع کننده های حرارتی از مصالح عایق حرارتی با کیفیت و مناسب استفاده کنید. مصالحی مانند فوم های پلی یورتان فوم های پلی اتیلن و عایق های الاستومری می توانند به عنوان قطع کننده حرارتی مورد استفاده قرار گیرند.
• کنترل کیفیت اجرای عایق بندی : در طول فرآیند اجرا کنترل کیفیت دقیقی بر روی عایق بندی انجام دهید. از ترموگرافی برای بررسی کیفیت اجرای عایق بندی و شناسایی نقاط ضعف احتمالی استفاده کنید.

پل های حرارتی نقاط ضعف پنهان در پوسته ساختمان هستند که می توانند به طور قابل توجهی بر عملکرد حرارتی و مصرف انرژی ساختمان تاثیرگذار باشند. شناخت انواع پل های حرارتی پیامدهای آن ها و راهکارهای مقابله با آن ها برای مهندسان معماران پیمانکاران و سازندگان ساختمان امری ضروری است.

با اتخاذ تدابیر مناسب در طراحی و اجرا می توان پل های حرارتی را به حداقل رساند و ساختمان هایی با عملکرد حرارتی بالا مصرف انرژی پایین و آسایش حرارتی مطلوب برای ساکنین ایجاد کرد. توجه به جزئیات دقت در اجرا و استفاده از مصالح باکیفیت کلید موفقیت در مقابله با پل های حرارتی و دستیابی به ساختمان های پایدار و کم مصرف است.

پرسش و پاسخ متداول کاربران بابت عایق کردن خودرو های سیستم باز

۱. پل حرارتی چگونه بر قبض انرژی من تاثیر می گذارد؟

پل های حرارتی باعث افزایش اتلاف انرژی از ساختمان می شوند. این اتلاف انرژی به معنای نیاز بیشتر به سیستم های گرمایشی و سرمایشی برای حفظ دمای مطلوب داخل ساختمان است. در نتیجه مصرف انرژی افزایش یافته و قبض انرژی شما نیز بالاتر خواهد رفت.

۲. رایج ترین پل های حرارتی در ساختمان کدامند؟

رایج ترین پل های حرارتی عبارتند از : گوشه ها و زوایای خارجی ساختمان محل اتصال بالکن ها به ساختمان اطراف پنجره ها و درها ستون ها و تیرهای بتنی و فلزی که از داخل دیوار عبور می کنند و نقاطی که عایق بندی به درستی اجرا نشده است.

۳. آیا می توان پل های حرارتی را در ساختمان های موجود اصلاح کرد؟

بله اصلاح پل های حرارتی در ساختمان های موجود امکان پذیر است اما ممکن است پیچیده تر و پرهزینه تر از پیشگیری از آن ها در مرحله طراحی باشد. راهکارهای اصلاح پل های حرارتی شامل عایق بندی اضافی از داخل یا خارج ساختمان استفاده از قطع کننده های حرارتی در نقاط بحرانی و بهبود عایق بندی پنجره ها و درها است. ترموگرافی می تواند به شناسایی دقیق پل های حرارتی در ساختمان های موجود و انتخاب راهکار مناسب برای اصلاح آن ها کمک کند.