بیانیه ایران در دیوان بین المللی دادگستری رسیدگی به جنایات رژیم صهیونیستی

به گزارش غرب نیوز متن کامل این بیانیه شفاهی که توسط وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران منتشر شده، به شرح زیر است:

« آقای رییس، اعضای محترم دیوان،

به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران، حضور نزد دیوان بین المللی دادگستری باعث افتخار می باشد.

جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر موضع اصولی دیرینه، در حمایت از تحقق کامل حق ذاتی مردم فلسطین در تعیین سرنوشت خود، روند رسیدگی مشورتی دیوان را مشتاقانه پی گیری می کند.

آنچه این رسیدگی را بیش از پیش برجسته و مورد توجه همه ملل جهان قرار می دهد، همزمانی آن با شرایط اسفناک جاری در فلسطین، به ویژه نوار غزه است.

برای درک شدت وخامت اوضاع در غزه، تنها به سه گزارش سازمان ملل متحد و سازمان جهانی بهداشت اشاره می نمایم:

اول) به گفته دبیرکل سازمان ملل، در نتیجه عملیات نظامی اسراییل، تمامی ساکنین غزه در وسعت و سرعتی که در تاریخ معاصر مشابه آن دیده نشده است متحمل ویرانی می شوند و 2/2 میلیون فلسطینی در تلاشند تا روز دیگری را بدون سرپناه مناسب، لوازم گرمایش، امکانات بهداشتی، غذا و آب آشامیدنی پشت سر بگذارند.

دوم) به گفته معاون دبیر کل سازمان ملل در امور بشردوستانه، «به ویژه برای کودکان، بجز صدای مهیب جنگ؛ غذا، آب و مدرسه ای وجود ندارد وهمه روزه مردم، شاهد تهدیدزندگی خود هستند – در حالی که جهان نظاره گر است.»؛

سوم) طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، جمعیت غزه با گرسنگی شدید، غذای ناکافی و سوء تغذیه گسترده مواجه است. در عین حال، هر روز شرایط غزه بدتر می شود.

مادر یکی ازنقاط عطف تاریخ بشریت قرار گرفته ایم؛ نظراین دیوان می تواند زمینه را برای نجات جان هزاران زن و کودک بی گناه فراهم نموده و به مطالبات مشروع مردمی که ده ها سال از حق ذاتی تعیین سرنوشت خود محروم شده اند، یاری رساند.

امیداست که این دیوان اراده نماید، با ارایه نظر مشورتی شاخص خود درحمایت ازحق تعیین سرنوشت مردم فلسطین که در نهایت می تواند به توقف اشغال طولانی مدت غیرقانونی فلسطین یاری رساند، تاریخ ساز شود.

آقای رییس، اعضاء دیوان،

در این بیانیه شفاهی موارد ذیل تبیین می شود:

اول، این دیوان محترم صالح به ارایه نظرمشورتی مورد درخواست می باشد و

دوم، اشغال طولانی مدت سرزمین فلسطین توسط رژیم اشغالگر اسراییل نقض حقوق مردم فلسطین است که هرگز حق تعیین سرنوشت را تجربه نکرده اند، و این نقض دارای پیامدهای حقوقی است؛ و

سوم، با تشریح پیامدهای حقوقی ناشی از وضعیت فعلی برای همه دولت ها و سازمان ملل متحد، طرح جامع برگزاری همه پرسی را که پیش از این، جمهوری اسلامی ایران با هدف تحقق حق فلسطینیان در تعیین سرنوشت به سازمان ملل متحد ارایه نموده است، تاکید می نمایم.

صلاحیت دیوان

آقای رییس، اعضاء دیوان،

ابتدا اذعان می کنم که دیوان برای صدور نظر مشورتی درخواستی در قطعنامه شماره 77/247 مجمع عمومی درتاریخ 30 دسامبر 2022، صلاحیت لازم را دارد.

در اینجا معتقدیم که عناصر ماده (1) 65 اساسنامه دیوان یعنی وجود «مسیله حقوقی» و «رکن دارای اهلیت» یعنی مجمع عمومی در این پرونده محقق شده اند. گفتنی است، دیوان بین المللی دادگستری، به عنوان رکن قضایی اصلی سازمان ملل متحد، می تواند با ارایه نظر مشورتی درخواستی، مجمع عمومی رادر انجام وظایف خود بر اساس منشور ملل متحد، مساعدت نماید.

بنابراین، دقیقاً همانطورکه دیوان صلاحیت خود را در نظر مشورتی «تبعات حقوقی ساخت دیوار در سرزمین اشغالی فلسطین» شناسایی نمود، در پرونده حاضر نیز براساس همان ادله صلاحیت داشته و ضمن آنکه هیچ دلیل قانع کننده ای برای امتناع از ارایه نظر مشورتی وجود ندارد.

پیامدهای حقوقی ناشی ازنقض مداوم حق تعیین سرنوشت فلسطینیان

آقای رییس، اعضاء دیوان،

اکنون به بخش نخست استدلال خود در خصوص ماهیت موضوع می پردازم؛ در اینجا، ابتدا اظهار می دارم که رژیم اشغالگر اسراییل حق تعیین سرنوشت فلسطینیان رابه طرق مختلف نقض نموده وبه نقض آن ادامه می دهد.

حق تعیین سرنوشت، وضعیت حقوقی است که عموماً در ارتباط با «ملت» اطلاق شده و نخست در منشور ملل متحد، چندین قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحدو درماده 1 مشترک در میثاقین بین المللی حقوق بشر بنا نهاده شده است. براین اساس، «همه مردم حق دارندآزادانه و بدون دخالت خارجی، موقعیت سیاسی وجایگاه خود را در جامعه بین المللی معین کرده وتوسعه اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی خودرا دنبال نمایند و هر کشوری موظف است طبق مفاد منشور به این حق احترام بگذارد».

در راستای ابعاد بیان شده در سوال مورد نظر در قطعنامه مجمع عمومی در خصوص ارایه نظر مشورتی، اینجانب در مورد مجموعه ای از اقدامات که شاهد نقض مستمر از جانب رژیم اشغالگر اسراییل می باشند، به اختصار استدلالات خود را به شرح ذیل تقدیم می نمایم:

1) اشغال طولانی مدت،

2) تغییر ترکیب جمعیتی در سرزمین های اشغالی،

3) تغییر شان و جایگاه شهر مقدس قدس،

4) اقدامات تبعیض آمیز، و

5) نقض حق حاکمیت دایمی مردم فلسطین بر منابع طبیعی خود.

1) اشغال طولانی مدت

در ابتدا و مهمتر از همه، اشغال طولانی مدت موید آن است که رژیم اشغالگر اسراییل با نقض اصل منع تصرف سرزمین با توسل به زور، قصد دارد آن امر را دایمی نماید.

اشغال سرزمین های فلسطینی، طولانی ترین اشغال نظامی موجود تا به امروز می باشد. تا زمانی که این اشغال پابرجاست، حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین به طور مستمر نقض می شود، این نقض مداوم، امکان فلسطین بر اعمال حاکمیت مبتنی بر قواعد بین المللی نادیده گرفته و آنان را از حق مسلم، دایمی و غیر قابل انکار خود برای تعیین سرنوشت، شامل حقوق آنان برای حیات در آزادی، عدالت و کرامت محروم می کند.

بنابراین، ما از دیوان تقاضا داریم که ماهیت بارز اشغال طولانی مدت را به عنوان مولفه موثر نقض حق تعیین سرنوشت فلسطینیان مطمح نظر قرار دهد.

2) تغییر ترکیب جمعیتی در سرزمین های اشغالی

آقای رییس، اعضای دیوان،

جدای از اشغال طولانی مدت، تغییر ترکیب جمعیتی در سرزمین های اشغالی به نقض حق تعیین سرنوشت فلسطینیان منجر شده است. شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه های متعددی در مورد اشغال سرزمین های فلسطینی صادر نموده که جملگی تغییر ترکیب جمعیتی این سرزمین ها توسط رژیم اشغالگر اسراییل را محکوم می کنند. از این رو، این واقعیت مسلمی است که رژیم اشغالگر اسراییل دایماْ مرتکب نقض فاحش حقوق بین المللی شده است.

ماده (6) 49 کنوانسیون چهارم ژنو اشعار می دارد: «قوه اشغالگر نباید بخش هایی از جمعیت غیرنظامی را به سرزمینی که اشغال کرده، اخراج یا منتقل کند».

جدای از آن، در نظر ایندیوان در پرونده معروف به دیوارحایل عنوان گردید:

“این ماده نه تنها تبعیدیا انتقال اجباری جمعیت مانند آنچه در طول جنگ جهانی دوم انجام شد، بلکه هرگونه اقدامی را که توسط یک قوه اشغالگر به منظور سازماندهییا تشویق انتقال بخشی از جمعیت خود به قلمرو اشغالی انجام می شود، ممنوع می کند. “

همچنین دیوان، در همین پرونده، بر نقض حق تعیین سرنوشت توسط قوه اشغالگرکه منجر به تغییر ترکیب جمعیتی فلسطین شده است صحه گذاشته است.

آقای رییس، اعضاء دیوان،

اخراج اجباری غیرنظامیان که به دلیل یکی از بدنام ترین نمونه های آن به نام «روز نکبت» شهرت یافته، سابقه طولانی دارد. اساساً، با شکل گیری غیرقانونی رژیم اشغالگر اسراییل به جانشینی قیمومیت سابق بریتانیا بر فلسطین در سال 1948، ترکیب جمعیتی با جابجایی بیش از 700000 فلسطینی به طور چشمگیری تغییر نمود. در واقع در آن سال، تحت فشار جریان صهیونیستی و به قصد ایجاد یک مستعمره با اکثریت یهودی، رژیم اشغالگر اسراییل از طریق یک روند خشونت آمیز صدها هزار فلسطینی بومی را از سرزمین خود اخراج یا مجبور به جابجایی نمود.

رژیم اسراییل با چشم پوشی ازحق بازگشت فلسطینی هایی که به اجبار تبعید شده اند، به محرومیت فلسطینیان از حق زندگی در سرزمینشان تداوم می بخشد. اکثر فلسطینی ها در خارج از فلسطین عمدتاً در اردن، سوریه و لبنان زندگی می کنند و بسیاری از آنها بدون تابعیت در ازدحام اردوگاه هایآوارگان که فاقد زیرساخت های اولیه هستند، زندگی می کنند.

لازم به بیان نیست که جابجایی اجباری غیرنظامیان از چنان اهمیتی برخوردار است که طبق ماده 8 اساسنامه دیوان کیفری بین المللی به عنوان جنایت جنگی تعریف شده است.

3) تغییر شان و جایگاه شهر مقدس قدس

آقای رییس،

اقدام بعدی که حق تعیین سرنوشت فلسطینیان را زیر پا گذاشته است، تغییرشان و جایگاه شهر مقدس قدس می باشد. اقدامات رژیم غاصب اسراییل در خصوص شهر مقدس قدس، حق تعیین سرنوشت ملت فلسطین را به کلی نادیده گرفته است.

تغییرشان و جایگاه قدس، تبعات مذهبی و فرهنگی قابل توجهی برای مردم فلسطین داشته است. قدس شریف برای فلسطینیان و همچنین برای مسلمانان، مسیحیان و یهودیان سراسر جهان از حیث مذهبی و تاریخیواجد اهمیت ویژه ای است. رژیم اشغالگر اسراییل، با تغییر وضع موجود شهر و اماکن مقدس آن، به میراث فرهنگی و هویت مردم فلسطینآسیب زده و اضافه بر آن حق تعیین سرنوشت شان را نقض نموده است.

همچنین، ساخت و توسعه شهرک ها، همراه با محدودیت رفت و آمد فلسطینیان و لغو مجوزهای اقامت، ویژگی جمعیتی و فرهنگی شهر را تغییر داده است.

4) اقدامات تبعیض آمیز

آقای رییس، اعضاء دیوان،

سلسله اقدامات بعدی ناقض حق تعیین سرنوشت ملت فلسطین شامل اقدامات تبعیض آمیزیمی شود که حقوق اساسی مردم را در سرزمین های اشغالی هدف قرار داده است. این موضوع توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد مورد تاکید قرار گرفته و به شکل گسترده ای در خصوص کشتار و مجروحیت غیرنظامیان، جابجایی اجباری آنان و سیاست سیستماتیک ممانعت از دسترسی به کمک های بشردوستانه مستند شده است.

اقدامات رژیم اشغالگر اسراییل، آنچنانکه در قوانین و سیاست های مختلف تجلی یافته، نظام تبعیض آمیزی را که اثر منفی بر جمعیت فلسطینیدارد، پایه گذاری کرده است. در فلسطین، توسعه طلبی رژیم اشغالگر اسراییل از طریق طولانی ترین اشغال در تاریخ معاصر، به یک رژیم آپارتاید مبدل شده است. به درستی اثبات شده که آپارتاید جنایتی علیه وجدان و کرامت بشریت بوده و فراتر از آن ناقض اصول بنیادین حقوق بین الملل مندرج در منشور ملل متحد و تبلور یافته در حقوق بین الملل حقوق بشر است وبه طور جدی صلح و امنیت بین المللی را تهدید می کند.

گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در فلسطین، به این نتیجه رسیده است که نظام سیاسی مقررات جاری در سرزمین اشغالی فلسطین به گونه ای شکل گرفته که یک گروه نژادی-ملی-قومی؛ از حقوق، مزایا و امتیازات قابل توجهی برخوردار بوده و در عین حال گروه دیگر به عمد در پشت دیوارها و پست های بازرسی تحت یک مقررات نظامی دایمی «محروم ازغرور، مساوات، منزلت وآزادی» زندگی می کنند، این وضعیت معیارهای رایج برایاثبات آپارتاید را محقق می سازد.

از 1948، قوانین، سیاست ها و رویه های بسیاری توسط رژیم غاصب اسراییل با هدف متلاشی نمودن جمعیت فلسطین و تقسیم آنها به گروه های مختلف اتخاذ و اجرا شد؛ این امر به وضوح حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین را نادیده می گیرد.

علاوه بر این، ساخت و توسعه شهرک ها، تفکیک معابر، موانع و ایست های بازرسی، عملاً جوامع فلسطینی را منزوی نموده و نظام آپارتاید را که آشکارا مقررات متعدد کنوانسیون رفع همه اشکال تبعیض نژادی را نقض می کند، بنا نهاده است.

لذا از دادگاه درخواست می شود، در مورد توقف فوری این سیاست ها و اقدامات که همچنان موجب نقض حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین ادامه میشوند، اعلام نظر نماید.

5) نقض حق حاکمیت دایمی مردم فلسطین بر منابع طبیعی خود.

آقای رییس، اعضاء دیوان،

حق اعمال حاکمیت دایم بر منابع طبیعی، جزء اجتناب ناپذیر حق تعیین سرنوشت است. دو میثاق بین المللی حقوق بشر و تعدادی از قطعنامه های مجمع عمومی سازمان ملل این حق را به رسمیت می شناسند. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نسبت به طیف وسیعی از اقدامات رژیم اشغالگر اسراییل که بر منابع طبیعی فلسطین تاثیر منفی می گذارد، عمیقاً ابراز نگرانی نموده است.

حق حاکمیت دایم مردم فلسطین بر ثروت و منابع طبیعی خود به عنوان جزء جدایی ناپذیر حق تعیین سرنوشت تاییدشده است. همچنین اذعان شده که از این حق باید به نفع توسعه ملیو رفاه مردم فلسطین و به عنوان بخشی از حق تعیین سرنوشت آنان، بهره برداری شود.

با این حال، فلسطینی ها، از منابع طبیعی که شامل زمین، آب و منابع معدنی است، چیزی عایدشان نمی شود. اعمال محدودیت های رژیم اسراییل برای دسترسی مردم فلسطین به منابع آب، آب های زیرزمینی و ذخایر هیدروکربنی، جملگی از مصادیق نقض آشکار حق تعیین سرنوشت می باشند.

پیامدهای قانونی ناشی از این وضعیت برای سایرکشورها و سازمان ملل متحد

آقای رییس، اعضای دیوان،

این دیوان، در پرونده های متعددی، بطور خاص در پرونده دیوار حایل، تعهد «احترام به حق تعیین سرنوشت» را به عنوان «یکی از اصول اساسی حقوق بین الملل معاصر» به عنوان قاعده عام الشمول شناسایی کرده است.

به عنوان یک قاعده کلی، بر اساس حقوق بین الملل، در مواردی که تعهدات عام الشمول حقوق بین الملل نقض می شود، اساساْ دولت های ثالثسه تعهد دارند: اول، “عدم مساعدت” دوم، “عدم شناسایی” و در نهایت “همکاری برای پایان دادن به نقض”. در این زمینه، دولت “ذینفع” یا “ثالث” را می توان به عنوان طرفی معرفی نمود که مستقیماً تحت تاثیریک عمل متخلفانه بین المللی قرار نگرفته یا آسیب ندیده است، با این وجود، دولت ثالث، به دلیل اهمیت شاخص آن حق که مورد توجه همه دولت ها به عنوان عضوی از جامعه جهانی است، دارای منافع حقوقی در حمایت و مشارکت در ایفای آن حق است.

با توجه به تعهدات اولیه دولت های ثالث در قبال اشغال و الحاق طولانی مدت فلسطین، سه تعهد فوق الذکر، با بند 146 نظر مشورتی 2004 دیوان بین المللی دادگستری در پرونده دیوار حایل منطبق است.

علاوه بر رویه قضایی دیوان بین المللی دادگستری، عملکرد ارگان های سازمان ملل نیزبه خوبی از سه تعهد دولت های ثالث در قبال نقض جدی حقوق عام الشمول، پشتیبانی می کند. شورای امنیت سازمان ملل متحد، در قطعنامه 2334 (2016) خود با صراحت، اهمیت اجتناب دولت ها از به رسمیت شناختن اقدامات بین المللی غیرقانونی قوه اشغالگر را تکرار کرد.

کمیسیون حقوق بین الملل، در پیش نویس ماده (1) 41 از پیش نویس مواد 2001 این کمیسیون، در مورد مسیولیت دولت ها در قبال اعمال متخلفانه بین المللی، ضمن تاکید بر وظیفه دولت ها در قبال عدم شناساییو عدم مساعدت در حفظ وضعیتی که به واسطه نقض جدی قواعد عام الشمول شکل گرفته؛ بر وظیفه همه دولتها برای تشریک مساعی برای مقابله با اثرات این نقض ها تاکید نموده است.

آقای رییس، اعضای دیوان،

در پرتو موارد فوق الذکر، از دیوان درخواست می شود که به کلیه دولت ها، تعهدات شان تحت حقوق بین الملل را به قرار ذیل یادآوری کند:

اول، پرهیز ازکمک یا مساعدت، مستقیم یا غیرمستقیم، که رژیم اشغالگر اسراییل را به تداوم اشغال طولانی مدت خود در فلسطین و یا هر یک از سیاست ها و اقدامات مستمرش که حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین را نقض می کند قادر سازد؛ این امر به ویژه شامل اجتناب از هر نوع همکاری سیاسی، نظامی، اقتصادی و … با رژیم اسراییل است که این رژیم را قادر به ادامه چنین تخلفاتی می کند.

دوم، عدم شناسایی وضعیت غیرقانونی ناشی از اشغال طولانی مدت توسط رژیم اشغالگر اسراییل در سرزمین فلسطین و/یا هر یک از اقدامات مستمر آن که حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین را نقض می کند. و

سوم، همکاری موثر با یکدیگر در همه زمینه ها و مجامع مربوطه با هدف پایان دادن به هر مانعی که ناشی از نقض مداوم حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین از جمله اشغال طولانی مدت آن توسط رژیم اشغالگر اسراییل و اقدامات این رژیم با هدف تغییر ترکیب جمعیتی وشان و جایگاه شهر مقدس قدس است.

بدیهی است که با توجه به وضعیت جاری در نوار غزه، بر اساس برآورد، «ارتش اسراییل به طور متوسط روزانه 250 فلسطینی را به قتل می رساند و تلفات آن از سایر درگیری های بزرگ سال های اخیر بیشتر است»؛ چنین همکاری هایی فوریت و ضرورت ویژه ای دارد.

اینجانب در این زمینه، قرار مهم این دادگاه محترم در 26 ژانویه 2024، در مورد درخواست آفریقای جنوبی برایصدور اقدامات موقت را یادآوری می کنم. اینقراربه اجرای کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسل کشی مربوط می شود و به این ترتیب، از نظر قانونی همه کشورها، به ویژه حامیان اسراییل موظفند با توقف هرگونه کمک به اسراییل از نسل کشی جلوگیری نمایند.

آنان همچنین موظفند عاملان جنایت نسل کشی را مجازات کنند. با توجه به شرایط غم انگیز کنونی در نوار غزه، با احترام از دادگاه درخواست می شود که بار دیگر رژیم اشغالگر را به تبعیت کامل از دستور فرا بخواند. بدیهی است که از حیث عملی، تبعیت جزیی رژیم اسراییلفقط از بند 1 بند 86 آن دستور، تنها از طریق پایان کامل عملیات نظامیآن در نوار غزه امکان پذیر است.

آقای رییس، اعضای دیوان،

مایلم مسیولیت اصلی شورای امنیت برای حفظ صلح و امنیت بین المللی را بر اساس بند 1 ماده 24 منشور سازمان ملل یادآوری کنم. من معتقدم که انفعال و/یا اقدام ناکافی شورای امنیت، اگر نگوییم دلیل اصلی، یکی از دلایل اصلی اشغال طولانی مدت سرزمین فلسطین است.

تمام فجایع و جنایاتی که رژیم اسراییل در نزدیک به 80 سال گذشته مرتکب شده، پیامد چنین انفعالی است. حتی امروز نیز شورای امنیت به دلیل بن بست حاصل از اقدامات یکی ازاعضای دایمی فلج شده است. سایر ارکان مرتبط با سازمان ملل متحد نیز مسیولیت نظارت و مستندسازی نقض حقوق بشر برایسپردن مجرمان به عدالت را دارند.

این واقعیت به تنهایی تاکید می کند که ضروری است دیوان، تعهدات مبتنی بر منشور را به شورای امنیت یادآوری کند. همچنین باید روشن شود که این تعهدات با تشکیل جلسات یا صدور قطعنامه های ناکارآمد رویه ای محقق نخواهد شد. بلکه نیاز به تصمیمات قاطع تحت فصل هفتم منشور سازمان ملل و مکانیزم پیگیری برای اطمینان از اجرای کامل و سریع آن توسط رژیم اسراییل دارد.

جمع بندی

آقای رییس، اعضای دیوان،

رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران فرمودند: «بلای غزه مصیبت بشریت و جامعه جهانی است». بنابراین، همه کشورها و سازمان های بین المللی ذی ربط به صورت مشترک و منفرد، مسیولیت قانونی و اخلاقی دارند که قاطعانه و فوری برای جلوگیری از جنایات جاری رژیم اسراییل در نوار غزه اقدام کنند.

قطعاً این دیوان به عنوان «رکن قضایی اصلی سازمان ملل متحد» نقش ارزنده ای در این خصوص دارد. اکنون کشورهای جهان از دیوان انتظار دارند که نظر مشورتی خود را به گونه ای موثر و عملی ارایه نمایدکه حاکمیت قانون را در مقابل حاکمیت قدرت استوار و فلسطینیان را امیدوارنماید که در نهایت عدالت برقرار خواهد شد.

ما نباید آنها را تنها بگذاریم و در روزهایی که بیش از همه به حمایت و کمک بشریت نیاز دارند ناامیدشان کنیم. این یک مسیولیت حقوقی و اخلاقی جمعی است و باید مسیولانه آن را محقق کنیم.

در نهایت، آقای رییس، باید تاکید کنم که شرکت ما در این جلسه و محتوای بیانیه ما در اینجا لطمه ای به موضع همیشگی جمهوری اسلامی ایران در قبال مسیله فلسطین وارد نمی کند.

از نظر جمهوری اسلامی ایران، تنها راهکار قانونی، عملی، دموکراتیک و عادلانه برای تحقق موثر حق ذاتی تعیین سرنوشت ملت فلسطین، برگزاری رفراندوم ملی در فلسطین است. جزییات این طرح در سند رسمی سازمان ملل متحد که در سال 2019 صادر شده، آمده است.

در آخر، این بیانیه به هیچ عنوان به معنای شناسایی رژیم اسراییل از سوی ما نیست.

من از شما سپاسگزارم.»

311311